Elke Italiëliefhebber die regelmatig door zijn favoriete land reist, kent wel dat typische fenomeen: je komt ontelbare stadjes tegen die er stuk voor stuk onooglijk uit zien en waar je normaliter geen minuut zou doorbrengen. Tot je de gelegenheid krijgt van naderbij kennis te maken: dan blijkt dat onooglijke stadje plots te bulken van de historische en architectonische schoonheid. Zo overkwam het mij nog maar eens in de Val Seriana. Bij een bezoek aan hoofdplaats Clusone, in het noorden van de provincie Bergamo, maakte ik kennis met tal van bezienswaardigheden. Vandaag: de Basilica Santa Maria Assunta e San Giovanni Battista.
Basilica
Uitkijkend over de stad Clusone vind je de lokale Basilica, gewijd aan Santa Maria Assunta en San Giovanni Battista. Zelf heb ik niet zoveel met religie. Daarom verbaast het me steeds hoe in vroegere tijden alle aandacht én middelen uitgingen naar het eerbetoon aan God. Deze basiliek in een relatief kleine stad is van een ongekende weelde, pracht en praal aan de binnenzijde. Je weet niet waar eerst te kijken: prachtige schilderijen, plafondornamenten, rijkelijk versierde altaren… echt verbluffend.
De basilica werd gebouwd tussen 1688 en 1698, op de grondvesten van een Romeinse tempel, gewijd aan Diana, godin van de jacht. De kerk werd gebouwd naar een ontwerp van Giovan Battista Quadrio, architect van de Fabbrica del Duomo di Milano, tussen 1688 en 1698.
De kerk werd gewijd in 1711, en op dezelfde dag tot basiliek verheven. In 1887 voegde men de zwart marmeren vloer in. in 1961 kende paus Johannes XXIII er de titel “basilica minore” aan toe.
Interieur
Het interieur van de basiliek bestaat uit één schip. Daarlangs bevinden zich acht zijkapellen, afgebakend door verlaagde bogen die rusten op Corinthische zuilen, elk 8,30 meter hoog. Het gewelf is beschilderd door Bernardo Brignoli. De schilderijen van de medailles zijn van de hand van lokaal artiest Antonio Cifrondi. Ze stellen het Laatste Oordeel, de Kroning van de Maagd, musicerende engelen en Jezus in Gethsemane voor. Ook van Cifrondi zijn de twee schilderijen op de voorgevel van de balie, waarop de Doop van Jezus (links) en de Prediking van de Doper (rechts) zijn afgebeeld.
Het hoogaltaar werd ontworpen door Andrea Fantoni en vervaardigd door Corbarelli uit Brescia, die de vierkanten en het marmeren inlegwerk vervaardigde. Andrea Fantoni maakte persoonlijk de twee engelen aan de zijkant en het antependium met de afbeelding van het transport van de Ark des Verbonds.
Kerkorgel en deuren
Het kerkorgel dateert uit 1845 en werd in 1994 nog volledig gerestaureerd. Aan de acht altaren die elk in een kapel staan, kunnen we een apart artikel wijden. Laat me volstaan te zeggen dat ze stuk voor stuk dingen naar de prijs voor het allermooiste. Dat was overigens ook een beetje de functie van die kapellen. Vooraanstaande families staken mekaar immers de loef af om de mooiste kapel te bouwen.
Vermeldenswaard zijn de monumentale deuren van de basilica. Deze zijn nochtans een zeer recent toevoegsel aan de kerk. Deze bronzen kunstwerken, met als thema het Laatste Oordeel, zijn van de hand van kunstenaar Mario Toffetti. Hij ging deze geweldige uitdaging aan samen met zijn zoons. Men bestelde ze tijdens de algehele restauratie van de basilica voor haar 300ste verjaardag. De plaatsing ervan in 2010 vroeg heel wat voorbereiding. Logisch: de vleugels van de deuren wegen immers 2,5 ton elk!
Wil je nog meer informatie over Clusone? Klik voor andere artikelen, met name over het Oratorio dei Disciplini en over de stad zelf.
