Mythen, sagen en legendes vind je overal ter wereld, zo ook in de streek rond het Comomeer. In deze reeks komen de oude volksverhalen, die van generatie tot generatie daar zijn doorverteld, weer tot leven.
Dit verhaal speelt zich af in het dorpje Spriana, gelegen tegen de oostflank van het Valmalenco. Hoofdpersonen zijn de ongelukkige Belina en de ontrouwe Gianni. Deze jongeman ontmoette een meisje uit Spriana, werd verliefd op haar, verklaarde haar zijn liefde en beloofde haar eeuwig trouw. Het meisje, Belina genaamd, beantwoordde zijn liefde en zo begon een idylle waar geen eind aan leek te komen.
Aan de gelukkige dagen kwam echter een abrupt einde: Gianni werd opgeroepen om deel te nemen aan een militaire campagne in het buitenland. De laatste gelukkige dagen voor Belina werden getekend door wederzijdse beloften: na zijn terugkomst zouden ze trouwen en niets zou hun liefde in de weg staan en hun geluk kunnen beëindigen.
Gianni vertrok met zijn leger, trok naar vreemde landen in een campagne die veel langer duurde dan verwacht. Uit het oog uit het hart, dit spreekwoord was ook van toepassing op Gianni. Misschien was zijn liefde voor Belina toch niet zo diepgaand als hij had gedacht en had beloofd Misschien was het de eenzaamheid en troosteloosheid van het legerkamp waar hij niet tegen kon. Een feit is echter dat hij een meisje leerde kennen waarop hij verliefd werd en waarmee hij trouwde, terwijl Belina onwetend hiervan de trieste dagen van de scheiding alleen doorkwam met de gedachte aan zijn terugkeer. Een dag die nooit aan zou breken.
In plaats daarvan kwam het bericht dat haar dodelijk trof, dat hij intussen met een andere vrouw was getrouwd. Van dit bericht herstelde Belina niet meer; haar liefde was te diep geraakt door dit verraad. Alleen de dood kon een einde maken aan haar diepe smart en zo kwam er een tragisch einde aan haar leven: dicht bij de Ponte Nuovo In de wijk Scilizoni, waar de Mallero een diep kloofdoor de rotsen gesleten heeft, werd ze levenloos gevonden. Het was najaar, een koud en mistig najaar.
Hier eindigt het verhaal echter niet: voordat ze stierf, riep het meisje de hulp in van het Hemelse Gerecht. Het was toch ondenkbaar dat de bedrieger ongestraft verder zou kunnen leven. Wat er precies gebeurde, vertelt de legende ons niet. Men zegt echter dat Gianni duur betaalde voor zijn verraad, want na zijn dood zou hij er oe veroordeeld zijn dat zijn ziel onrustig en getormenteerd, de vreselijke angsten van Belina opnieuw moest beleven.
Er wordt gezegd dat sommige van de verliefde koppels op najaar avonden in oktober en november op het plein voor de kerk van de Madonna bij elkaar komen om beloften over hun trouw te zweren.
De kerk in het centrum van Spriana, die naast een enorm grote zwerfsteen is gebouwd, met in de kerk de afbeelding van de Madonna waar Belina zoveel had gebeden in de hoop haar geliefde terug te zien.
Het gebeurde soms dat de geliefden die elkaar hier ontmoeten, getuigen waren van een spektakel dat tegelijk angstaanjagend en fascinerend was: een man op een zwart paard die langs kloof van de Mallero draaft in een wild galop tot bij de kerk, daar rond de enorme zwerfsteen draafde en dan in het donker van de Mallero verdween. Dit was Gianni, gedoemd om het lijden van het verraden meisje door te maken.
Sommige van de verliefden zagen zelfs ook de geest van Belina, die diep triest en ontroostbaar dit dwaze galop aanschouwde. Volgens de legende zou hieraan op een dag een einde komen en zou de grote zwerfsteen begroeid raken met lelietjes van dalen, symbool van vrede en rust. Dan zou de schuld zijn afbetaald want iedere belofte maakt schuld maar geen enkele schuld is eeuwig.
Deze legende staat in ‘Domina il Bernina-Conti di Rezia’ van Giuseppe Fornonzini, (Sondrio, 1930) en in ‘Valmalenco’van Ezio Pavesi (Cappelli editore, Sondrio, 1969, pag. 181).
