Italië is al sinds enkele jaren het grootste wijnproducerende land ter wereld. Niet alleen dat, Italië heeft ook het grootste aantal autochtone druivensoorten ter wereld. Naar schatting zouden er meer dan 2000 soorten druiven zijn. In deze reeks bekijken we de bekendste autochtone druivenrassen van Italië.
Garganega is vooral bekend als het witte druivenras dat wordt gebruikt voor de productie van Soave en Gambellara in Veneto. In de eerste jaren van de 21e eeuw heeft DNA-onderzoek echter aangetoond dat het dezelfde variëteit is als de Grecanico Dorato uit Sicilië.
Naast de bovengenoemde appellations wordt Garganega gebruikt in verschillende andere DOC-wijnen uit Veneto, met name in Bianco di Custoza, maar ook in Arcole, Colli Berici, Monti Lessini en Vicenza. Hij is ook te vinden in het naburige Friuli, rond het Gardameer in Lombardije en in Umbria.
Daarmee is de variëteit in alle opzichten een van de meest aangeplante Italiaanse rassen. Ongeacht uit welk deel van Italië hij komt, de klassieke Garganega wijn wordt gekenmerkt door aroma’s van perzikbloesem, amandel, abrikoos en gebakken gouden appels.
Niet alleen is het een van de meest aangeplante rassen van het land, het is ook een van de oudste. De Noord-Italiaanse elite roemt de Soave-wijnen al sinds de 6e eeuw. Het is tevens de voorvader van talrijke andere rassen.
Hoewel Garganega vooral bekend staat om zijn droge wijnen, is het ook in staat gebleken zoete wijnen te produceren van gedroogde, laat geoogste druiven. Zowel Soave als Gambellara produceren dergelijke wijnen, onder de naam Recioto. Garganega wijnen hebben een rijke textuur en geconcentreerde aroma’s van honing, gekonfijte citroenschil, tropisch fruit en zoete specerijen.
Ondanks de wereldwijde bekendheid van zijn belangrijkste wijnstijl, Soave, blijft Garganega zelf vrijwel onbekend. Dit komt grotendeels doordat de naam van de variëteit niet voorkomt op de etiketten van Soave wijnen.
Garganega staat in zeer hoog aanzien, zowel in de wijngaard als in de wijnmakerij. Telers waarderen de royale opbrengsten van het ras en de losse trosstructuur, die de ventilatie verbetert en het risico van schimmelziekten vermindert. Deze laatste eigenschap is ook een voordeel bij het drogen van de druiven (appassimento) voor de productie van zoete recioto-wijnen.
De wijnbouwers waarderen de druif ook om zijn hoge opbrengst, maar misschien nog meer om zijn gematigde zuurgraad, zijn elegante parfum en zijn hoge concentratie aan aromatische verbindingen. Deze nuttige combinatie van kwaliteiten stelt hen in staat hun eigen evenwicht te vinden tussen kwaliteit en kwantiteit.
Helaas hebben veel Soave-producenten lange tijd de voorkeur gegeven aan kwantiteit, waardoor Soave een veel minder indrukwekkende reputatie heeft gekregen dan het anders zou hebben gehad.
Het plaatselijke prestige van Garganega is het duidelijkst in de Classico-zone van Soave, waar de wijngaarden bijna volledig gewijd zijn aan deze ene variëteit. Dit is het hart van de kwaliteit Soave, waar de tradities het sterkst zijn en bijna alle beste Soave wijnen worden gemaakt.
Slechts weinig producenten mengen hun Garganega met andere druivensoorten, hoewel de DOC-wetgeving toestaat dat maximaal 30% Trebbiano di Soave (ook bekend als Verdicchio) of Chardonnay wordt toegevoegd. Sommige Veneto IGT en Trevenezie IGT wijnen combineren ook Garganega met Pinot Grigio.