In deze reeks belichten we telkens een model dat in de geschiedenis van de (Italiaanse) auto een belangrijke rol heeft gespeeld, zij het door zijn techniek, styling, populariteit of andere reden.
De Fiat 600 Multipla, geïntroduceerd in 1956, is een van de meest opvallende en innovatieve voertuigen die ooit door de Italiaanse autofabrikant Fiat zijn geproduceerd. Dit kleine, veelzijdige voertuig wordt vaak beschouwd als een voorloper van de moderne MPV (Multi-Purpose Vehicle) en heeft een blijvende erfenis als een van de meest karakteristieke en functionele auto’s uit de jaren ’50 en ’60.
Ontstaan en ontwerp
Het ontwerp van de Multipla was het werk van de Italiaanse ontwerper Dante Giacosa. De auto was gebaseerd op de in 1955 gelanceerde Fiat 600, een compacte stadsauto die zeer populair was in de naoorlogse periode vanwege zijn betaalbaarheid en zuinigheid. De naam “Multipla” is afgeleid van het Italiaanse woord voor “veelvoudig” en weerspiegelt het veelzijdige karakter van het voertuig.
In plaats van de conventionele sedanopstelling koos Giacosa voor een radicaal andere benadering: een compacte auto met een kortere neus en een verlengde cabine die plaats bood aan zes personen. De Multipla was slechts ongeveer 30 cm langer en 18cm hoger dan de compacte standaard 600 maar was opmerkelijk ruim voor zijn formaat.
Onder de motorkap bevond zich de vertrouwde 633 cc viercilindermotor van de Fiat 600, die ongeveer 24 pk leverde. Vanaf 1960 werd de motor opgeboord tot 767 cc, waardoor het vermogen steeg tot 29 pk. De topsnelheid steeg van 90 tot 100 km/h. De motor was zoals bij de gewone 600 achterin gemonteerd, wat zorgde voor een efficiënt gebruik van de beschikbare ruimte en een goede gewichtsverdeling.
Interieur en indeling
Het interieur van de Fiat 600 Multipla was een van zijn meest vernieuwende kenmerken. De voorste zitplaatsen waren zo ver mogelijk naar voren geplaatst zodat de chauffeur boven de vooras zat. De voorste portieren klapten open naar achteren, zogenaamde zelfmoordportieren, en de achterste portieren naar voren.
Het interieur kon men makkelijk aanpassen voor verschillende doeleinden. De achterste twee rijen stoelen konden neergeklapt worden in de vloer, zodat een vlakke laadvloer ontstond. Daardoor was de Multipla niet alleen geschikt was voor passagiersvervoer, maar ook voor het vervoeren van goederen. Men kon ook samen met de andere stoelen de voorbank neerklappen om een bed te creëren. Deze veelzijdigheid maakte het tot een ideale keuze voor gezinnen en ondernemers die behoefte hadden aan een compact, efficiënt voertuig dat verschillende zaken kon dienen. De auto was ook populair als taxi.
Bescheiden succes
Deze eerste MPV kende een bescheiden succes, omdat hij door de markt niet goed werd begrepen. In totaal zijn er 243.000 stuks van gebouwd. Dat is behoorlijk, maar het verbleekt bij de ongeveer 2.7 miljoen exemplaren van de gewone 600. De slimme indeling van het interieur en het praktische ontwerp hebben evenwel de weg geëffend voor latere generaties van veelzijdige voertuigen die gericht zijn op gezinsvervoer.
Ondertussen is de Multipla een geliefd verzamelobject geworden. Zijn onderscheidende ontwerp en historische betekenis hebben het een cultstatus bezorgd onder autoliefhebbers en verzamelaars over de hele wereld. Goed onderhouden exemplaren zijn zeldzaam geworden, wat hun aantrekkingskracht en waarde alleen maar vergroot.
