Legendes uit het Valtellina (6): Over de Bittokaas

 

De legende wil dat het verhaal over het ontstaan van de twee dalen van de Bitto door een oude vrouw met een kropgezwel (in dialect Vega Gosa) was verteld aan de herdersjongen Eriu. Van dezelfde vrouw zou het verhaal stammen over het maken van de Bittokaas. Dit was wat ze hem vertelde:

“De melk die je van je geiten zult krijgen tussen zonsopgang en vier uur, moet je in een grote pan doen en die aan de rand van het bos laten staan. Als je dit niet doet zullen de geiten geen melk meer geven en zal je tenslotte deze bergen moeten verlaten, bedekt met een dichte vacht en als je het geheim aan anderen vertelt, zal je veranderen in rotspunten”.

Deze belofte wilde Eriu wel doen, alleen moest hij nog bedenken wat hij tegen zijn vader moest zeggen als de geiten echt geen melk meer zouden geven. Maar dat was van later zorg.

De oude vrouw vervolgde: “Je moet de berg hier tegenover beklimmen wanneer de bladeren beginnen te verkleuren en dan de oudste herder uit het andere dal bezoeken. Van nu af aan moet je de geitenmelk mengen met die van de koeien”. Eriu begreep er niets van, maar hij was zo nieuwsgierig dat hij geen uitleg vroeg en luisterde naar wat ze hem verder zei: “op iedere zeven delen koeienmelk moet je één deel geitenmelk voegen en bij elkaar in een koperen ketel doen en voordat het mengsel koud is, maar nog lauw, moet je die op het vuur zetten en als het mengsel warm is, haal je het van het vuur en voeg je de gedroogde maag van een geit toe, een geit die in de winter is gedood en die je hebt laten drogen. Na een korte tijd zal de melk beginnen te veranderen en je moet die dan goed doorroeren met een instrument dat je van hout en draden maakt. Laat dan de witte massa tot rust komen en doe alles in een houten kan verzwaard met een steen om de laatste vloeistof eruit te persen. De kaas die je dan hebt gekregen zal je Bitto noemen zoals de twee rivieren en ter herinnering aan de ene stroom die er oorspronkelijk was. In de vloeistof die overgebleven is, doe je nogmaals de ingewanden van de geit en dan krijg je een pasta die je ‘mascherpa’ (= ricotta) zal noemen. De Bitto en de ricotta van deze bergen zullen beroemd worden en zullen alleen hier gemaakt kunnen worden”.

Op dat punt gekomen stond de vrouw op en verdween in het bos en Eriu ging zodra de zon onderging naar zijn slaapplaats en probeerde zich de belofte te herinneren die hij de vrouw had gedaan. Maar naarmate de tijd verstreek werd het moeilijker zich de belofte te herinneren. Hij zat er wel over in want hij was bang te veranderen in een man met een dikke pels en in rotspunten. Toch moest hij het verhaal tenslotte kwijt aan zijn vader  en de andere herders. Hij vertelde alles en vergat de beloften. Vanaf die zomer en tot op de dag van vandaag, wordt de Bittokaas op deze bergen gemaakt. Tussen de dalen van de Bitto, op de berg die hen scheidt, schijnt de zon op één speciale dag twee keer op Albaredo en zien we een rots in de vorm van tanden boven Gerola.

Niemand heeft de oude vrouw ooit teruggezien en ook Eriu was verdwenen, maar de mensen uit deze bergen bezweren dat ze op een zomernacht voetstappen voorbij horen komen, maar slechts weinigen weten nog wat dat wil zeggen.

 

Meer weten over Bitto kaas? Klik dan hier

 

Sluit je vandaag nog GRATIS aan als Italofan!
Over Ruud Metselaar 133 Artikelen
Ruud Metselaar is emeritus hoogleraar van de Technische Universiteit Eindhoven. Hij is al tientallen jaren een vaste bezoeker van het Comomeer en heeft zich in die tijd verdiept in de geschiedenis, het landschap en de kunst van dit gebied. Veel van zijn ervaringen werden gepubliceerd in artikelen, waarvan een groot deel is verwerkt in vijf boeken. Meer informatie kan je vinden op http://comomeerinfo.nl/index.html

Taste-Italy.be maakt gebruik van cookies. Door onze website te bezoeken verklaar je je hiermee akkoord. Meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'cookies toestaan" om de surfervaring te verbeteren. Als je doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van de cookie-instellingen of je klikt op "Accepteren" dan ga je akkoord met deze instellingen.

Sluiten