Milaan is voor Italië een echte motor van de economie. Het is dan ook Italiës tweede grootste stad. Op het plein voor de Duomo is het in alle seizoenen bijzonder druk, en dat geldt voor heel wat andere wijken. Hoe komt de Milanees tot rust? Taste Italy wilt je laten kennismaken met enkele oases van rust en groen in een hectische stad. Vandaag: de Biblioteca Nazionale Braidense.
Een zoektocht naar rust en stilte hoeft niet per sé te eindigen in een park of in het groen. Sommige openbare plaatsen stralen diezelfde rust uit. Neem bijvoorbeeld de Biblioteca Nazionale Braidense of Nationale Bibliotheek Braidense, meestal bekend als de Biblioteca di Brera. Ze is gevestigd in het Palazzo di Brera, maar over de locatie later meer. Hoewel je vandaag niet meer door de bibliotheek mag struinen, ben je nog steeds welkom in de ontvangstzaal. Van daaruit kun je een snelle blik werpen op de immense historische rijkdom die de bibliotheek herbergt.
De Biblioteca di Brera omschrijft zichzelf op zijn website als “een nationaal en internationaal referentiepunt voor initiatieven, projecten, tentoonstellingen die het lezen en boeken kunnen verdedigen, verbeteren, behouden en promoten, met haar onbetaalbare schat die vandaag de dag meer dan 1.500.000 boekdelen bevat”.
Collectie
Daar zit veel waarheid in, want het is een van de grootste bibliotheken van Italië, en bovendien één van de slechts 47 Italiaanse staatsbibliotheken. Het was keizerin Maria Theresia van Oostenrijk die in 1770 opdracht gaf tot de creatie van de bibliotheek. Ze had immers de collectie van politicus en bibliofiel graaf Carlo Pertusati verworven, en wilde deze ter beschikking van het publiek stellen. Zestien jaar later was het zover: de biblioteek opende zijn deuren in het Palazzo del Collegio di Brera.
De collectie bestond oorspronkelijk uit de erfenis van Pertusati, in combinatie met de bezittingen van het Collegio Braidense en van het Collegio Gesuitico di Brera. Daar kwamen verschillende privécollecties bij, samen met de collecties van bibliotheken van religieuze ordes die waren opgeheven. Men vulde de bibliotheek verder aan met duplicaten uit de keizerlijke bibliotheek in Wenen.
De collectie groeide gestaag in de loop der tijden. Waardevolle vermeldingen zijn bijvoorbeeld de collectie van de Bernse arts Albrecht von Haller, verworven in 1778. Deze is rijk aan botanische, medische en wetenschappelijke teksten. In de daarop volgende jaren verrijkten verschillende collecties het aanbod, waaronder die van kolonel Baschiera en een deel van de bibliotheek van graaf Firmian. In 1795 schonk kardinaal Angelo Maria Durini zijn collectie van ongeveer 3000 werken, waaronder waardevolle 16e-eeuwse Griekse en Latijnse edities. Tijdens de 19e eeuw verwierf de bibliotheek collecties van Hermes Visconti, het Numismatisch Kabinet, de Bodonian, de Mortara, de Lattes (werken van Joodse cultuur), Viesseux miscellanea en van Cesare Correnti.
In 1889 werd de theatercollectie van Lauro Corniani Algarotti geschonken door de Capitani D’Arzago. De bibliotheek kocht zelf op een veiling de collectie van Carlo Morbio (1811-1881), inclusief 156 codices van bibliothecaris Ackerman uit Leipzig. In de 20e eeuw verwierf de bibliotheek de Novati-bibliotheek, de liturgische bibliotheek van het hertogdom Parma, de schaakcollectie, de Castiglioni-collectie en de fotocollectie van Emilio Sommariva.
Vanaf 1788 diende de Biblioteca di Brera ook als archief voor Lombardije. Zo bewaarde men er alle documenten die betrekking hadden op de staat Milaan. Sinds 1880 kreeg de Braidense het statuut van nationale bibliotheek.
Palazzo di Brera
Het waren de Jezuïeten die het Palazzo di Brera in de 17e eeuw bouwden. Het gebouw is groot genoeg om naast de bibliotheek ook plaats te bieden aan de Pinacoteca di Brera en het Osservatorio Astronomico di Brera. Als je er toch bent, gun jezelf nog meer rust in de botanische tuin (elders in een artikel beschreven), die hoort bij het Istituto Lombardo Accademia di Scienze e Lettere.
In Milaan is de link met de Italiaanse romantische schrijver Alessandro Manzoni nooit ver weg. We vermeldden hem al in het artikel rond het Cimitero Monumentale. Welnu, in de Biblioteca di Brera tref je de Sala Manzoniana aan, waarin manuscripten, correspondentie en uitgaven van de auteur geborgen zijn. Deze werden aan de bibliotheek geschonken in 1885.
Vanaf het begin was de Braidense ontworpen als algemene bibliotheek. De collecties bestonden uit verluchte koorwerken, historische, literaire, theologische en juridische publicaties en uitgebreide algemene naslagwerken. De Braidense heeft altijd de dubbele rol gehad van zowel het bewaren van historische en literaire werken als het onderhouden van de collectie van alle boeken die in Milaan zijn gepubliceerd. Momenteel huizen 898.377 gedrukte volumes, 2.119 manuscripten en 2.368 incunabelen in de Braidense.
Bekijk de andere afleveringen van deze serie:
Giardini Indro Montanelli
Orto Botanico di Brera
Cimitero Monumentale
Parco degli Alberi
