
Todi, een charmant middeleeuws stadje, ligt op een heuveltop met uitzicht op de Tibervallei en ademt een rijke historische sfeer. Ooit bekend als Tuder, gaat de geschiedenis van de stad terug tot de Etruskische tijd. In de middeleeuwen bloeide de stad op als een belangrijk centrum van handel, kunst en cultuur, en dit erfgoed is nog steeds zichtbaar in de vele kerken, paleizen en historische gebouwen.
Todi ligt in het zuiden van de Italiaanse regio Umbrië, ongeveer halverwege tussen de steden Perugia en Terni. Het stadje bevindt zich op een heuveltop met een hoogte van ongeveer 400 meter. Hierdoor biedt het een prachtig uitzicht over de vallei van de rivier de Tiber. Het is een compact stadje. De meeste belangrijke bezienswaardigheden, zoals de Duomo di Todi, de kerk van San Fortunato, en de Santa Maria della Consolazione, bevinden zich in of nabij het historische centrum.
Dat ademt een levendige maar rustige sfeer die typerend is voor vele Italiaanse dorpen. De smalle, kronkelige straatjes, geplaveid met oude stenen, geven je het gevoel terug te stappen in de tijd. De straten van Todi zijn een doolhof van steegjes, trappen en verborgen pleintjes. Hier en daar vind je doorkijkjes op de vallei. Of charmante hoekjes waar je kleine cafés, boetiekjes, en ambachtelijke winkels vindt.
Piazza del Popolo
De architectuur van de gebouwen en de straten reflecteert dan weer de rijke geschiedenis van de stad, met een mix van middeleeuwse, renaissance- en zelfs enkele Romeinse invloeden. Het Piazza del Popolo, een goed bewaard middeleeuws plein, vormt hét middelpunt van dit pittoreske stadje in Umbrië. Rondom het plein liggen enkele van de belangrijkste middeleeuwse monumenten van Todi. Daarbij de Domkerk (Duomo) en drie palazzi waaronder het Palazzo del Capitano waarin de Pinacoteca en het Museo Civico gevestigd zit. Ook het Palazzo del Priore en het Palazzo del Popolo met een zuilengalerij is er te zien.
Het Museo Civico di Todi bevindt zich op de bovenste verdieping van twee historische gebouwen: het Palazzo del Podestà en de Capitano del Popolo. Die zijn met elkaar verbonden via een viaduct uit de 17de eeuw. In het stadsmuseum kom je meer te weten over de geschiedenis van deze kleine maar boeiende Umbrische stad. Je kan er verder ook archeologische vondsten bewonderen zoals munten, weefsels, keramiek en schilderijen.
Todi underground
In de afgelopen jaren is de “onzichtbare stad”, ook wel “Todi Underground” genoemd, onthuld onder Piazza del Popolo. Dankzij het bekwame onderzoekswerk van de Todi Speleological Group is een complex van meer dan dertig pre-Romeinse, Romeinse en middeleeuwse cisternen, samen met 500 putten van verschillende vormen en leeftijden, herontdekt en grondig geanalyseerd. Hoewel slechts een fractie van deze ondergrondse wereld toegankelijk is voor het publiek, kan je met een combinatieticket voor verschillende Todi-attracties verkennen. Zo ondermeer twee grote ondergrondse waterreservoirs die in de tweede helft van de 1e eeuw voor Christus werden gebouwd. Deze bieden een kijkje in de manier waarop water in het verleden aan de stad werd geleverd. Tickets kun je kopen bij het toeristenbureau op het Piazza del Popolo.
De Concattedrale della Santissima Annunziata, oftewel de Todi-kathedraal, staat op de plek van een Romeins gebouw in het voormalige Romeinse forum, aan de noordkant van Piazza del Popolo. De vroege geschiedenis is onduidelijk. De eerdere kerk werd vermoedelijk rond het jaar 1000 gebouwd, maar werd bijna volledig verwoest door een brand in 1190. De wederopbouw duurde eeuwen. Bovndien werd deze beïnvloed door een aardbeving in 1246 en een instorting van het dak in 1322. De kathedraal, die men aan het eind van de 14e eeuw voltooide, heeft in de loop der tijden verschillende verbouwingen en renovaties ondergaan.
Museo Lapidario
Het Museo Lapidario heeft een van de oudste collecties stenen in Umbrië. Het bevindt zich in de voormalige kerk van San Giovanni Battista van het Monastero delle Lucrezie. Het klooster werd gesticht in de 15de eeuw en werd geschonken door Madonna Lucrezia della Genga. Het bevat verschillende chronologische afdelingen met artefacten uit de Romeinse tijd tot de 19de eeuw. Alle voorwerpen ontdekte men in Todi en omgeving. Het complex heeft een pittoresk terras, genaamd Nido dell’Aquila, dat een panoramisch uitzicht biedt over de Tibervallei in de richting van Orvieto.
De Chiesa della Nunziatina is een heel spektakel. Het is immers volledig versierd met verschillende schilderingen. Het plafond trekt meteen je aandacht met zijn barokke fresco’s van gebeurtenissen uit het leven van Maria. Deze plaats is een ware schat die de toegangsprijs van €2 (2023) zeker waard is.
Als afsluiter nog een leuk weetje: VRT-reporter Rudi Vranckx, intussen gepensioneerd, heeft hier al twintig jaar zijn tweede verblijf.
Andere bezienswaardigheden:
– Museo Lapidario
– Chiesa della Nunziatina
– Monastero San Francesco Suore Clarisse
– Chiesa di Santa Prassede
– Casa Dipinta O’Doherty
– Chiesa di San Fortunato
– Waterreservoirs van de Fonte Scannabecco
– Palazzo Pongelli
– Santa Maria della Consolazione
– Overnachten in Todi