Mythen en sagen vind je overal ter wereld, zo ook in de streek rond het Comomeer. In deze reeks komen de oude volksverhalen, die van generatie tot generatie daar zijn doorverteld, weer tot leven.
In iedere plaats, ook in een klein bergdorp, is wel iemand te vinden die als grappenmaker bekend staat. En hoewel de inwoners van het Valsassina een zwaar en hard leven leiden, en uit armoede soms de lunch met het avondeten moeten combineren, waardoor er weinig ruimte is voor grappen, is er ook hier wel iemand te vinden die altijd een goed humeur heeft en graag iemand anders een poets wil bakken.
In Premana vierde men ieder jaar het feest ‘cascia vie gineer, dat wil zeggen het verdrijven van de wintermaand. Voor dit oude volksfeest maakte men voor de laatste dag van januari een pop gehuld in lompen en volgepropt met stro en stak deze in brand op het dorpsplein onder de aansporingen en gejuich van alle inwoners. Onnodig te zeggen dat deze in brand gestoken menselijke figuur het einde van het koude jaargetijde moest voorstellen.
Een ander woord in het dialect was ‘tira fo per gineer qualcuno’ waarmee iemand werd aangeduid die in de val liep met een nepbericht, bijvoorbeeld of hij wilde komen omdat de koe ziek was of om op verzoek van de pastoor of de burgemeester ergens heen te gaan waar hij dan door een menigte werd opgewacht onder trompetgeschal, koebellen en gelach.
Zo gebeurde het op een dag in januari in een ver verleden dat de molenaar van Premana, die de bijnaam Casòt had, een grap wilde uithalen met een dorpsgenoot die ul Mocc werd genoemd. Casòt had aan een groepje arbeiders uit een fabriek in de buurt een schepel rogge beloofd als ze erin slaagden ul Mocc publiekelijk belachelijk te maken. Nu was een schepel rogge voor de arbeiders zeer welkom en ze kwamen bij elkaar om een plan te bedenken. Na lang gepraat waren ze het er echter over eens dat ul Mocc veel te slim was om in de val te lopen. Daarom besloten ze om hem te vragen om zich als slachtoffer te gedragen. Ul Mocc luisterde naar hun voorstel en zei: “Dat is goed, ik zal doen of ik erin getrapt ben. Maar dan moeten jullie de trompet aan Casòt geven waarop hij zal blazen als ik daar arriveer”. Ze beloofden hun rol in het spel te spelen en zo brak de dag aan waarop de arbeiders de molenaar gingen roepen en hem te zeggen dat ul Mocc toegehapt had en op weg was naar het dorpsplein. Kort daarvoor was ul Mocc naar de mestkuil gegaan met een koperen trompet die hij vulde met mest en na de trompet glimmend gepoetst hebben, aan de arbeiders gaf.
Casòt stond al op het dorpsplein te wachten, naast de pastoor, de apotheker, de burgemeester en een groot deel van de inwoners, toen ze aan het eind van het plein ul Mocc zagen verschijnen. “Hier is de trompet! Blazen!” riep een van de arbeiders. De molenaar pakte de trompet aan en begon er uit alle macht op te blazen. Zijn wangen stonden bol, zijn lichaam schokte van inspanning, maar er kwam zelfs niet het minste geluid uit de trompet. Ul Mocc liep naar de molenaar die alles probeerde om geluid uit de trompet te krijgen en zei: “Hij moet wel verstopt zijn. Waarom probeer je niet om zo hard als je kan te zuigen. Misschien komt het er dan uit?” En Casòt luisterde naar deze raad en zoog uit alle macht. Het is niet moeilijk je voor te stellen welk gezicht hij trok toen hij het mengsel van geiten- en koeienmest in zijn mond kreeg. Hij smeet de trompet op de grond en vluchtte zo snel hij kon onder het gelach van alle aanwezigen en bleef lange tijd zo ver mogelijk van de arbeiders die hem zo voor de gek hadden gehouden.
