Italië is al sinds enkele jaren het grootste wijnproducerende land ter wereld. Niet alleen dat, Italië heeft ook het grootste aantal autochtone druivensoorten ter wereld. Naar schatting zouden er meer dan 2000 soorten druiven zijn. In deze reeks bekijken we de bekendste autochtone druivenrassen van Italië.
Nerello Mascalese is een zeer gewaardeerde, donkere druivensoort die het meest groeit op de vulkanische hellingen van de Etna op Sicilië. De hiervan gemaakte wijnen, die de laatste tien jaar snel aan populariteit hebben gewonnen, hebben de neiging hun omgeving te weerspiegelen, wat resulteert in strakke, frisse rode wijnen met fruitige, kruidige smaken, een uitstekende mineraliteit en een aardse nuance. Nerello Mascalese wijnen hebben vaak een parfum dat doet denken aan die van de edele wijnen van Barolo en Bourgogne.
Het ras ontleent zijn naam aan de Mascali-vlakte tussen de Etna en de kust, waar het zou zijn ontstaan. Een klein deel van de oudere wijnstokken dateert van voor de phylloxera-epidemie van de jaren 1880. Het voorvoegsel Nerello verwijst naar de zwarte kleur van de druiven, en wordt gedeeld door Nerello Cappuccio, de meest voorkomende blendpartner van Nerello Mascalese. Beide druiven komen voor in Etna DOC-wijnen, waarbij Nerello Mascalese het grootste deel van de blend uitmaakt en de aanplant van Nerello Cappuccio ruimschoots.
De zeer variabele vulkanische bodems van de Etna in combinatie met hoogtes tot 1.000 meter boven de zeespiegel – enkele van de hoogst gelegen wijngaarden in Europa – dragen bij aan de productie van wijnen met een enorm karakter en complexiteit, en zonder het overdreven gewicht dat Siciliaanse rode wijnen van lagere hoogtes vaak kenmerkt. Nerello Mascalese is een laat rijpend ras, en de meeste wijnstokken worden geleid in de traditionele bush-vine training methode, die goed werkt in het terroir.
Nerello Mascalese-wijnstokken domineren ook de naburige Faro DOC rond de havenstad Messina. De wijngaarden liggen in de heuvels boven de stad en bereiken ook hier indrukwekkende hoogten, zij het niet de duizelingwekkende hoogten van de Etna.
Buiten de twee bovengenoemde DOC’s wordt Nerello Mascalese gebruikt in een verscheidenheid van mengsels onder de Sicilia IGT-vlag, vaak naast de dominante Nero d’Avola-druifsoort van het eiland. Deze wijnen zijn meestal rood, maar er wordt ook rosé (rosato) gemaakt. Aan de overkant van de Straat van Messina in Calabrië, staan de DOC’s van Lamezia, Sant’Anna di Isola Capo Rizzuto, en Savuto het gebruik van het ras toe in hun respectievelijke assemblages.
Recent DNA-onderzoek heeft bevestigd dat het ras een afstammeling is van het beroemde Italiaanse druivenras Sangiovese en Mantonico Bianco.