In deze reeks van 8 belichten we monumenten met een legende.
Een monumentaal complex in een archeologisch park op de hellingen van de heuvel Castelseprio in de provincie van Varese, dat sinds 2011 Werelderfgoed van de Unesco is.
Natuur, geschiedenis, een imposante architectuur en mysterieuze fresco’s.
Je staat voor het klooster van Torba in Lombardije.
Torba, een 1500 jaar oude site
Dat van Torba is een oud verhaal dat teruggaat tot in de 5de eeuw, toen de Romeinen hier een militaire buitenpost bouwden tegen de dreiging van de barbaren. Vandaag zie je nog de antieke uitkijktoren, die ook door de Goten, Byzantijnen en Longobarden werd gebruikt.
In de 8ste eeuw werd Torba een religieus centrum voor benedictijnse nonnen die er een klooster en een kleine kerk bouwden, De nonnen leefden er acht eeuwen lang en lieten een erfenis van fascinerende en mysterieuze fresco’s achter.
Nadien werd het kloostercomplex verlaten, het begon te vervallen en werd gebruikt als boerderij tot in de laatste jaren van de 19de eeuw.
Dankzij het Italiaans Milieufonds werd Torba zo’n veertig jaar geleden gerestaureerd en terug geopend voor het publiek.
Torba, werelderfgoed van Unesco
Vandaag leeft de antieke site, sinds 2011 op de Werelderfgoedlijst van Unesco, terug in het licht van haar verrassend verleden.
Er komen voortdurend vondsten uit de Lombardische tijd te voorschijn en het hele gebied is rijk aan kunst- en natuurschatten. Ideaal voor wie graag spots buiten de gebaande paden wil ontdekken. Voor de Romeinen, Goten, Byzantijnen en Longobarden was het een strategisch bolwerk, voor de Benedictijnse nonnen een religieuze retraite.
Dit alles heeft van Torba een kruispunt van stijlen, architecturen en kunstwerken gemaakt die je een goede lezing geven van de geschiedenis van dit stukje van Lombardije.
Het klooster
Het klooster van Torba is een van de etappes op de Via Francisca del Lucomagno, een weg die over meer dan 100 km loopt en talloze bezienswaardigheden raakt.
Het eerste wat je opvalt is de 5de eeuwse strategische uitkijktoren. De muren zijn gemaakt met rivierkiezels en fragmenten van oude Romeinse graven, Wie weet waarom hebben de Benedictijnse nonnen een duiventil in de toren ingebouwd. De smalle vensters, typisch voor militaire gebouwen, wisselen af met fresco’s en inscripties van religieuze graven. Steeds weer zijn er sporen van mensen die hier ooit hebben geleefd.
Zo ook de fresco’s , mooi, interessant en geheimzinnig.
Op de eerste verdieping van het klooster kun je nog maar weinig zien, maar op de tweede verdieping zijn de fresco’s grotendeels bewaard gebleven. Het was hier dat de nonnen samenkwamen om te bidden en het is hier dat je mysterieuze tekens uit het verleden kunt ontwaren.
De anonieme nonnen
Kijk naar de westelijke muur, je ziet een grote mooie fresco.
Op het eerste zicht een processie van acht nonnen met acht heiligen boven hun hoofd. Tot hier toe niets eigenaardig. De nonnen kwamen hier samen om te bidden, de heiligen beschermden hen en het getal acht stelt symbolisch de overgang naar een nieuw begin, naar een betere hogere wereld voor.
Maar waarom hebben drie van de acht nonnen geen gezicht? Je zou meteen denken aan een te grote vochtigheid van de lucht, aan een zwakke grip van de aangebrachte kleur. Maar waarom hebben drie nonnen een perfect leeg ovaal gezicht terwijl de gelaatstrekken van de overige gezichten helemaal niet verdwenen zijn?
De legende van de nonnen zonder gezicht
Er wordt verteld dat drie nonnen gedwongen werden het klooster te verlaten voordat de fresco werd voltooid. De andere nonnen lieten het schilderij onvoltooid, in afwachting van nieuwe roepingen die nooit kwamen. Kort daarna werd het klooster verlaten en de gebouwen werden verhuurd aan de lokale boeren.
De portretten bleven onvolledig en leeg achter, in afwachting van voltooiing, wat nooit gebeurde. In de loop van de jaren stierven de drie nonnen zonder identiteit, gedoemd tot een anonieme verbanning.
Er wordt verteld dat hun geest nog steeds rond het klooster zwerft in een wanhopige poging de fresco opnieuw te betreden. Zo zouden ze eindelijk een gezicht kunnen geven aan de anonieme nonnen en de eeuwige vrede te bereiken. De dag dat ze erin slagen zullen ze een identiteit hebben en eindelijk de hemel kunnen binnengaan.
Wanneer dat gebeurt, zullen we het weten want we zullen met onze eigen ogen hun gezichten zien! Intussen kunnen bezielde ghostbusters op de hellingen van het park en in de middeleeuwse stilte van de bossen rond het klooster van Torba op zoek gaan naar de zielen van de ronddwalende verdwenen nonnen.
Restaurant Antica Torre in het klooster
Het restaurant bevindt zich in wat ooit de refter van de benedictijner nonnen was.
De ideale plaats om historische herinneringen en voorgevoelens te overwegen bij het proeven van eenvoudige en verse seizoensgebonden producten van de lokale keuken.
Klooster van Torba
Via Stazione (buiten het bewoonde centrum)
Torba, Gornate-Olona (VA)
Lees ook de andere afleveringen van deze serie!
