De lente begint en met Palmzondag worden in Italië in alle kerken olijftakjes uitgedeeld. Ze doen denken aan de vredesduif met een olijftakje in haar snavel, aan de vereerde olijfboom, geschenk van de goden, aan de olijfhouten scepters van de antieke koningen, aan de kransen van olijftakken en laurierbladeren, teken van de overwinning voor de antieke Grieken en Romeinen.
De olijfbomen groeien al langer dan zesduizend jaar in het Middellandse zeegebied en er zijn nog heel wat eeuwenoude exemplaren te vinden. In het zuiderse dorpje Verole in Apulië staat ‘De Koningin’, een waardige antieke olijfboom met een basis van veertien meter. Hij is 1400 jaar oud en werd in 2012 officieel opgedragen aan Michelle Obama voor haar inzet bij het promoten van het mediterrane dieet in de Verenigde Staten.
Maar voor wat waarschijnlijk de antiekste olijfboom van Italië en meteen een van de oudste van Europa is, moet je naar Santo Baltolu, Luras gaan, een dorpje op Sardinië in de provincie van Sassari, dat dateert uit de prehistorie. Hier staat de 4000 jaar oude patriarch van de bomen met een hoogte van acht en een tronk van twaalf meter, waarin de bandieten vroeger hun gestolen buit verborgen en volgens een legende de boze geesten hun toevlucht zochten.
Jarenlang graasden hier honderden schaapjes in de schaduw van zijn enorme kroon, maar sinds 1991 werd hij een natuurmonument en moet je een kleine toegangsprijs betalen om hem te bewonderen. Je krijgt wel waarde voor je geld, want naast de ‘Olivastro’, staan zijn gezellen van tweeduizend en vijfhonderd jaar en bij het bezoek krijg je een snack met koekjes, een likeur van mirte en een grappa filu ‘e ferro, een straf ‘ijzerdraden’ drankje van 42°.
De cultuur van de olijven en van de kostbare gouden olijfolie EVO, gaat hand in hand met de geschiedenis van de mensheid. In Italië bestaan zo’n vijfhonderd cultivars van olijven… leccino, casaliva, pisciottana, coratina, moraiolo biancolilla, frantoio, taggiasca, moresca, carolea… miljoenen olijfbomen en ontelbare kookrecepten. De beste olijven vind je in Apulië, in Toscane, Umbrië,…
Voor een leuke ontmoeting met de ‘Koningin van de olijven’ ga je in het voorjaar naar het mooie Umbrische dorpje Trevi, waar een gigantische picknick wordt georganiseerd, met bruschetta met tomaat en natuurlijk de kostbare lokale olijfolie EVO.
Gekookt, gebakken of gebraden, een olijvenmaaltijd is lekker en gezond en heeft altijd dat mythologisch tintje dat de gerechten zo speciaal maakt. Als aperitief kun je de traditionele Gevulde olijven van Ascoli-Piceno op tafel brengen, als voorgerecht een zonnige Siciliaanse salade van sinaasappelen en olijven en als hoofdgerecht een typische “kip met olijven van Frascati”.
Schenk hierbij een Frascati superiore DOCG, één van de belangrijkste DOCG van de regio Latium, een fruitige, minerale, strogele, droge wijn met een delicaat aroma, die al vóór de volgende wijnoogst wordt gedronken. Heel populair is Fontana Candida, en zeker het noemen waard is het traditionele familiebedrijf Casale Marchese, dat bovendien ook een excellente olijfolie produceert.
