Mythen en sagen vind je overal ter wereld, zo ook in de streek rond het Comomeer. In deze reeks komen de oude volksverhalen, die van generatie tot generatie daar zijn doorverteld, weer tot leven.
Aan het einde van de zesde dag van de schepping gekomen, wilde onze Heer genieten van een verdiende rust. Maar, rondkijkend, bemerkte hij dat in de werkplaats van het Paradijs nog twee stukken van de aller kostbaarste grondstof stonden: twee brokken kalmte.
In het paradijs is dat een tastbare substantie, een ingrediënt dat met wijsheid wordt gedoseerd en gemengd met andere componenten van de kosmos. De kalmte heeft de kleur van geluk en de geur van hoop. Voor wie en waar moeten we dit kostbare stuk welzijn bestemmen, dacht de Eeuwige Vader. Hij riep daarop zijn engelen bij elkaar en gaf hun opdracht rond te kijken naar een plaats die dit geschenk waardig was.
”Alleen in een hoekje van Uw grote werk – zeiden de engelen bij hun terugkeer – daar waar de meest volmaakte schepselen leven, is plaats voor de kalmte: onder de mensen”. “Maar – zei de Heer – jullie weten toch dat, hoewel ze vurig naar vreugde verlangen, de mensen gekweld worden door verzoekingen en smarten. Zoek dus een plaats waar de schat beschermd blijft, zodat ze haar weldadige invloed overbrengt op mijn lievelingen en niet bezoedeld kan worden”.
Dit gezegd zijnde, gingen de engelen opnieuw op zoek naar een plaats op Aarde waar de twee giften uit de Hemel veilig bewaard konden worden. Na lang zoeken vonden ze een verlaten vallei, tussen twee hoge bergen, waar ze de twee kristallen van kalmte plaatsten.
Met het verstrijken van de eeuwen leerden de mensen vee te houden en ze op steeds hogere bergweiden te hoeden, waardoor ze langzamerhand ook de stukken kalmte begonnen te naderen. De engelen zorgden er daarom voor de vallei af te schermen met dichte nevels waaruit op ieder ogenblik heftige onweersbuien konden losbarsten, zodat de mensen op afstand bleven.
Nu was daar in de vlakte een vredig gebied met boeren die van geslacht op geslacht zwaard en schild in een kast in het huis bewaarden en in broederschap en voorspoed met elkaar leefden. Echter kwamen er op een dag gewapende mannen uit het noorden, die dood en verderf zaaiden. Bij hun doortocht bleef geen huis gespaard, ze plunderden en moordden zonder mededogen.
Een trotse en sterke jonge boer kon dit niet aanzien, hij haalde de al vergeten wapens te voorschijn, gordde ze om en zei tegen zijn ouders: “Vlucht naar de bergen en zoek daar een schuilplaats. Ik blijf hier om onze grond te verdedigen. Wees niet bang, ik kom naar jullie terug”. De twee oude mensen ondernamen de zware tocht naar de bergen, overwonnen hun angst voor de bliksem en het onweer en vonden tenslotte een veilige schuilplaats bij de bergtop. De man viel in slaap, maar de vrouw huilde de hele nacht en haar tranen liepen langs de rotsen en vermengden zich met de regens, totdat ze tenslotte op de kristallen van kalmte vielen. Zelfs de engelen konden ze niet tegenhouden en ze zagen met grote verbazing hoe de vrucht van menselijke smart de blokken van het paradijselijke materiaal heel langzaam vloeibaar maakten. Na enkele maanden keerde de zoon, uitgeput en toegetakeld, terug bij zijn verontruste ouders. Er volgde een lange en gepassioneerde omhelzing van een echtpaar dat alle hoop op een weerzien al had opgegeven.
Maar de jongen zei: “Ons huis is door de vijanden verwoest. We zullen een andere woning moeten vinden”. Toen de volgende dag de zon opkwam, zagen ze ongelovig dat er in de vallei twee azuurblauwe meertjes waren verschenen, die een licht van vrede en hoop uitstraalden. Ze wisten niet dat het azuur van het water bestond uit de tranen en kalmte.
De nieuwe aarde lag daar, klaar om vertrouwen te schenken. En na eeuwen zou deze vallei ook een naam krijgen: de vallei van Varrone, terwijl de bergen de Legnone en Pizzo Alto werden. En de meren? Iemand noemde ze de “meertjes van kalmte”, want deze delen van het paradijs kunnen zich alleen vullen met de tranen die opwellen uit de grootste liefde, zuiver en duurzaam, die onze Heer aan het mensdom schenkt: die van een moeder.