In 2014 besloot Italiaanse diva bij uitstek Sophia Loren eindelijk toe te geven aan de vraag naar een geschreven biografie. Dat werd een tijdsdocument waarnaar zowat alle uitgevers wereldwijd al jaren hengelden. Het boek kreeg de titel “Ieri, oggi, domani” (Gisteren, vandaag, morgen).
Het verhaal van Sophia Loren leest bijna zelf als het script van een spannende Hollywoodfilm. Zij wordt in 1934 geboren in Napels als Sofia Villani Scicolone uit een buitenechtelijke relatie. Vader Riccardo Scicolone weigert haar moeder te trouwen. Al gauw verlaat hun vader haar en haar jongere zusje. Hun moeder neemt hen mee om te gaan wonen bij hun grootmoeder in Pozzuoli, niet ver van Napels. Haar jeugd kenmerkt zich door grote armoede, veroorzaakt door de gezinssituatie maar ook door de tweede Wereldoorlog. Immers, de munitiefabriek in hun woonplaats Pozzuoli is een voortdurend mikpunt van geallieerde bombardementen.
Carlo Ponti
Op de Miss Italia schoonheidswedstrijd van 1950 is Loren finaliste. Hoewel ze niet wint, ontdekte filmproducent en latere echtgenoot Carlo Ponti haar, en liet haar prompt een screentest doen. Na wat kleine figurantenrolletjes in Rome, zoals in Quo Vadis (1951), maakte ze op haar twintigste haar échte filmdebuut dankzij de 22 jaar oudere Carlo Ponti, die de Sica’s prent “L’oro di Napoli” produceert.
Toch was het nog wachten op de echte doorbraak tot 1961, wanneer Loren eindelijk de rol krijgt waarin ze haar rijkelijk aanwezig talent kan tentoonspreiden. Met regisseur De Sica – alweer hij – maakt ze de film “La Ciociara” (nogal zwak in het Engels vertaald als “Two women”), gebaseerd op Alberto Moravia’s gelijknamige roman uit 1957. In de prent speelt Loren de rol van Cesira, die met haar tienerdochtertje Rosetta het oorlogsgeweld uit Rome ontvlucht om naar haar geboortedorp te trekken. Moeder en dochter worden verliefd op een onderwijzer (rol van een piepjonge Jean-Paul Belmondo) die later wordt gefusilleerd door de Duitse vijand.
De petite histoire wil dat Loren oorspronkelijk gecast was als dochter, en Anna Magnani als de moeder. Maar De Sica vond Magnani te jong en Loren te voluptueus om ernstig genoeg over te komen. Zo werd Loren uiteindelijk gecast als Cesira. De rest is voor de geschiedenisboeken. Loren was zich sterk bewust dat deze rol een sleutelmoment in haar loopbaan was, want ze zei over deze film zelf: “Voor La Ciociara speelde ik mee in films. Erna was ik actrice”.
Oscar
Dankzij haar prestatie in deze film in 1962 mocht Loren een Oscarbeeldje op haar schouw zetten. Dat was het allereerste dat ooit werd uitgereikt aan een niet-Engelstalige. Op de uitreiking was ze niet zelf aanwezig. Ondanks haar toen al mythische proporties als actrice, was ze gekend voor haar verlegenheid. De angst om te winnen zat er zo diep in, dat ze het niet over haar hart kon krijgen om op te dagen. Uiteindelijk moest ze door niemand minder dan Cary Grant uit haar bed gebeld worden om te vernemen dat ze wel degelijk – en terecht, wie zal dat ontkennen? – gewonnen had. Later dat jaar stopte men haar op een speciale ceremonie alsnog het beeldje in haar handen. Het jaar daarop smaakte ze het genoegen zelf een beeldje te mogen overhandigen aan Beste Acteur Gregory Peck voor “To kill a mockingbird”. Diezelfde Peck mocht in 1991 aan Loren een speciale prijs overhandigen voor haar ganse carrière.
Zelfs nu nog is Loren actief. In 2014 kon haar zoon Edoardo Ponti haar reeds verleiden tot een glansrol, met name in de 25 minuten durende kortfilm “Voce umana”. Het verhaal voor deze film is gebaseerd op een toneelstuk van Jean Cocteau. Het is een one woman show waarin Loren een pleiade van emoties toont terwijl ze aan de telefoon hangt. De toen 79-jarige actrice geeft hiermee één van haar emotioneelste vertolkingen sinds jaren ten beste, zo zijn alle critici het eens. Maar daar blijft het niet bij. Recent nog vertolkte ze de hoofdrol in “La vita davanti a se”, een Netflix-productie die eens te meer door zoon Edoardo Ponti werd geregisseerd. Straf, want haar voorlaatste volle langspeelfilm dateerde inmiddels van 2009 (!). Loren speelt de rol van Madame Rosa, een gepensioneerde prostituee die de holocaust overleefde. Alleen al aan de hand van deze premisse kun je weten welke acteerprestatie ze op haar gezegende leeftijd op het doek brengt.
Mastroianni
Eens een ster, altijd een ster. Dat geldt zeker voor Sophia Loren. Als je alleen maar het lijstje van acteurs nagaat naast wie ze mocht schitteren. Marcello Mastroianni, natuurlijk, in haar Italiaanse periode. Maar ook absolute toppers als Clark Gable, Cary Grant, Frank Sinatra, Gregory Peck, Paul Newman, Marlon Brando, Peter Sellers, Charlton Heston en Peter O’Toole. Het lijstje gaat door tot Daniel Day Lewis in “Nine” uit 2009, waarin ze zijn moeder speelt.
Dat ze haar thuisland Italië niet is vergeten, en daarmee gepaard haar Italiaanse carrière, mag wel blijken uit het feit dat ze enkele jaren terug bij een bezoek aan Cannes tot tranen toe bewogen was bij het zien van de affiche van het jaarlijkse filmcircus aldaar. Daarop prijkte immers een iconische foto van Marcello Mastroianni (+1996). Samen maakten ze liefst 12 films, waaronder dé klassieker “Una giornata particolare” uit 1977, die de actrice zelf beschouwt als één van haar beste prestaties.
Van haar alom geroemde schoonheid was de Italiaanse diva lang niet zelf overtuigd, zo blijkt. Ze vond dit zelf ook niet het belangrijkste. “Belangrijk”, zo meent ze, “is om anders en interessanter te zijn dan anderen. Van mij zeiden ze dat mijn mond te groot was, of mijn neus te lang, of mijn tanden scheef. Ik was eerst niet fotogeniek genoeg, maar uiteindelijk slaagden regisseurs er toch in het beste uit mijn gezicht te halen”.
Wat ziet ze voor zichzelf nog weggelegd voor de rest van haar leven? Ze is best gelukkig met het leven dat ze geleid heeft en met haar carrière, en ze zou actief willen blijven in projecten zoals het recente met haar zoon. “Ik had best een mooie carrière”, zo besluit ze. Dat is wel het minste dat we kunnen beamen…
Lees meer over La vita davanti a se
