Als je aan Toscane denkt, dan denk je aan pittoreske dorpen en steden, prachtige architectuur, rollende velden, cipressen langs een lange oprijlaan tot een mooie Toscaanse villa, en natuurlijk ook lekker eten! Een van de vele stadjes die al deze kenmerken – en nog meer – omvat is Pienza: het ademt gewoonweg alles wat Toscane te bieden heeft. Het ligt in de heerlijke Val d’Orcia op ongeveer 500 m hoogte en zo’n 50 km ten zuidoosten van Siena. Pienza heeft vijf interessante weetjes:
Toonbeeld van Città ideale
Wist je dat de binnenstad van Pienza op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat? Dat is vooral te verklaren omdat het voldoet aan de principes van de ‘ideale stad’ volgens de normen van de Renaissance. Het loont vooral de moeite te gaan kijken naar de gebouwen die het centrale plein flankeren: de kathedraal, het stadhuis, het Palazzo Piccolomini en het bisschoppelijk paleis. Die staan perfect uitgelijnd volgens de stedenbouwkundige kenmerken voor een ideale stad, met een rationalistisch-humanistische inslag. Deze manier van ruimtelijke ordening werd een voorbeeld voor de bouw van Firenze, Rome, en een aantal andere Europese steden.
Geboortestad van Paus Pius II
Een zekere Enea Silvio Piccolomini was waarschijnlijk de bekendste inwoner tot nu toe: het gaat om niemand minder dan de latere Paus Pius II. Hij stamt uit een verbannen familie uit Siena die in ‘Corsignano’ ging wonen, de originele naam voor Pienza. De Paus was een boegbeeld voor de humanistische beweging. Hij gaf architect Bernardo Rossellino (een leerling van Leon Battista Alberti) de opdracht zijn geboortestad te transformeren tot ‘ideale stad’, waarbij naar balans werd gezocht tussen seculiere en religieuze macht. Het stadje werd zo omgevormd van een typisch Middeleeuwse stad tot een voorbeeld van Renaissance-architectuur.
Hoofdkwartier voor pecorino
De geschiedenis van de pecorino gaat terug naar de Etrusken, die al schapen hielden voor hun melkproductie. Pecora betekent trouwens schaap in het Italiaans… De kaas wordt gerijpt op traditionele wijze: in eikenhouten vaten gedurende minstens 90 dagen. Soms wordt hij ook gemarineerd in azijn en zout, of wordt hij verder op smaak gebracht met walnootbladeren, (Toscaanse) olijfolie en tomaat. Na zo’n 40 tot 60 dagen is het een jonge, zachte kaas. Bij een langere rijping wordt hij vetter en krijgt hij een krachtigere smaak. Degusteren doe je gewoon ter plaatse!
Het mooiste uitzicht op de Monte Amiata
Als er iets memorabel is aan Pienza, dan zijn het de uitzichten op de omgeving wel. Er is kans genoeg vanop de ruime terrassen die vanuit de stad een wijds gezicht bieden. Behalve de typische Toscaanse heuvels kan je niet naast de Monte Amiata in de verte kijken: één van Italië’s vulkanen. Met z’n 1732 meter hoogte wordt hij soms het kleine broertje van de Vesuvius genoemd, maar hij is zodanig impressionant dat je hem zowat van overal in Zuid-Toscane kan spotten.
Filmset voor The Gladiator
Een laatste tip voor filmliefhebbers: de prachtige beelden van Russell Crowe wadend doorheen de glooiende zomervelden in de film ‘The Gladiator’, kan je hier herbeleven. Daarvoor moet je even buiten de stad naar het kapelletje Pieve dei Santi Vito e Modesto. Eens je dalwaarts begint te stappen, voel je jezelf als het ware een filmster!
