Het woord michetta gebruikt men in Italië op diverse plaatsen, met telkens een andere betekenis. Wellicht het bekendste gebruik vinden we terug in Milaan. Daar wijst michetta op een typisch brood dat hol is aan de binnenzijde. Precies daardoor leent het zich uitstekend in combinatie met een vulling.
Het mooiste verhaal is dan weer verbonden met de Michetta die men maakt in Dolceacqua en omstreken. Michetta is in deze regio een zoet dessert, verbonden met een mooie legende. Dat zit zo.
Legende
Het verhaal gaat dat rond 1300 de keizerlijke markies Doria het land regeerde. Hij stond gekend voor zijn wreedheid. Volgens de legende voerde hij het zogenaamde ‘Jus Primae Noctis’ opnieuw in. Dit “recht op de eerste nacht”, letterlijk vertaald, hield in dat elke nieuwe bruid tijdens haar huwelijksnacht niet met haar echtgenoot maar met de hertog moest doorbrengen.
Kleine historische parenthese. In heel wat literatuur spreekt men over dit “recht op de eerste nacht”. Het staat inmiddels vast dat in geen enkel officieel wetboek ook maar enig schriftelijk bewijs terug te vinden is dat dit “recht” ook werkelijk heeft bestaan. Historici vermoeden dat deze mythe ontstaan is tijdens de Verlichting door voorstanders ervan. Om de machthebbers van de tijd voor de Verlichting in een slecht daglicht te stellen, bedachten ze deze wreedheid. Al is het natuurlijk niet uit te sluiten dat individuele gevallen wél echt hebben plaatsgevonden.
Lucrezia
Terug naar Dolceacqua dan. Lucrezia was een mooi negentienjarig meisje, die verloofd was met een jongen uit het dorp, Basso. Markies Doria had zijn oog op haar laten vallen en eiste zijn recht op. Daarop besloot het jonge koppel in het geheim te trouwen om aan het barbaarse edict te ontsnappen. Maar tijdens de festiviteiten voor het huwelijk vielen de markieswachten het huis van het pasgetrouwde stel binnen. Ze ontvoerden de jonge Lucrezia naar het kasteel van de markies.
De jonge vrouw weigerde met al haar kracht zich aan de markies te onderwerpen. Ze probeerde daarbij zelfs om uit het raam van de bovenste verdieping van een toren te springen. Daarop liet de woedende markies haar opsluiten in de donkere kerkers van zijn kasteel, om haar wil te breken en toch zijn zin te krijgen. De vastbesloten Lucrezia gaf geen duimbreed toe, en kwam uiteindelijk om van honger en dorst.
Nadat het tragische nieuws zich had verspreid, zinden de mensen van het land, onder leiding van Basso, op wraak. De jonge echtgenoot, gek van verdriet, besloot met een list het kasteel binnen te geraken. Hij verschool zich in een bundel hooi, die midden in de nacht op de rug van een muilezel werd geladen. Zo bereikte hij de stallen van de markies. Met de hulp van een medeplichtige bewaker bereikte hij de kamer van Doria. Met een dolk op diens keel beval hij hem een edict uit te vaardigen om het “Jus Primae Noctis” af te schaffen.
Euforie
Volgens de overlevering vond deze gebeurtenis plaats in de nacht van 14 op 15 augustus. Voor de stad was het een dag van grote euforie maar ook groot verdriet over de dood van de prachtige Lucrezia. Men zegt dat haar geest nog steeds binnen de muren van het oude kasteel waart.
Om deze dag voor altijd te herdenken, bedachten de vrouwen van het dorp een dessert ter nagedachtenis aan Lucrezia en alle gebeurtenissen. Ze maakten een deeg van meel, eieren, suiker en olie. Zo werd 16 augustus uitgeroepen tot de dag van het Michetta-festival. Zelfs vandaag, ruim 700 jaar later, vindt de Sagra della Michetta plaats op 16 augustus. Men herdenkt er Lucrezia als een echte heldin. Haar offer bevrijdde de vrouwen van het dorp immers voor altijd van laaghartig geweld.
In de versie van vandaag houden de jongens van het dorp, begeleid door de lokale muziekband en met Rossese di Dolceacqua-wijn de traditie in ere door een optocht door de steegjes van het dorp. Mooi, toch?
Gelinkt aan deze legende gaf uitgever Sergio Bonelli een speciale uitgave van de Dampyr-stripreeks, getiteld “Lucrezia”. Auteur van het verhaal is Andrea Scibilia, en de tekeningen zijn van de hand van Michele Cropera. De oude legende, zoals ze hierboven beschreven staat, wordt in het verhaal verweven met een modern verhaal waarin een rol is weggelegd voor Harlan Draka, hoofdpersoon van de ‘Dampyr’-reeks.
Wil je zelf aan de slag met de Michetta? Hieronder het recept.
INGREDIËNTEN (voor ongeveer 10 – 12 michette)
voor het gistmengsel:
80 g lauw water
80 g bloem W 290
1 theelepel honing
7 g samengeperste biergist
voor het deeg:
270 g bloem W290
40 gram water
60 gram suiker
1 heel ei
1 eierdooier
80 g boter
30 g extra vergine olijfolie
5 g zout
Zest van een halve citroen
Voor de afwerking:
melk naar smaak
suiker naar smaak
Bereiding
Maak eerst het gistmengsel klaar. Meng vervolgens in een kleine kom snel de bloem (80 g) met de melk (80 g), de honing (1 theelepel) en de gist. Dek af en laat 40 minuten rijzen op een beschermde plaats. De gist is klaar als zich kleine belletjes vormen op het oppervlak.
Doe de kant-en-klare gist, de rest van de bloem, de suiker, het hele ei, het eigeel en het resterende water in de mixer. Voeg geleidelijk de olie toe. Blijf kneden tot de olie door het deeg is opgenomen. Voeg daarna ook het zout en de in kleine stukjes gesneden boter toe waaraan je de citroenschil hebt toegevoegd.
Kneed op gemiddelde snelheid tot het deeg glad, homogeen en een mooi geheel is. Vorm er een bal van en doe deze in een met olie ingevette kom, waar je hem een uur laat staan.
Daarna heb je twee mogelijkheden. Je kunt de kom na het verblijf in de koelkast een nacht laten staan, dit geeft je een zacht en duurzaam product. De volgende ochtend moet je het deeg op kamertemperatuur brengen en verder gaan met het vormen. Of u kunt uw michette direct na koeling vormen. Verdeel het deeg in stukken van 60 g elk, geef elk stuk de vorm van een klein brood en verdeel vervolgens met uw hand, alsof het een mes is, de brioches in drie ballen, zonder het deeg volledig door te snijden.
Leg de michette op een met bakpapier beklede bakplaat, op enige afstand van elkaar, en laat rijzen tot het volume verdubbeld is. Bestrijk elke michetta met een beetje melk en bestrooi ze met veel kristalsuiker. Bak in een voorverwarmde oven op 180°C gedurende de tijd die nodig is om een lichtbruine kleur te bereiken.
