Banditaccia, Etruskische dodenstad

De Etruskische dodensteden (necropoli), die je vooral in Toscane en het noorden van Lazio vindt, behoren zonder twijfel tot de interessantste archeologische bezienswaardigheden van Italië. In zo’n necropolis kun je uren ronddwalen en alles vergeten. Wat maakt deze plekken zo bijzonder? Misschien moet je er een bepaalde gevoeligheid voor hebben, maar het is haast onmogelijk om niet gefascineerd te raken door de hoogstaande dodencultus van de Etrusken en het buitengewone belang dat zij hechtten aan een waardig voortbestaan in het hiernamaals. Het is echter niet alleen dat.

Mystieke sfeer

Op een of andere manier ademen die grafsteden een mystieke sfeer die je helemaal opzuigt; het is alsof de geesten je verwelkomen en met je meelopen terwijl je hun rijk bezoekt. Een rijk dat niet van ons is, want veel necropoli liggen op afgelegen plaatsen, in ruige bossen, woeste velden en rotsige kloven, waar je ook dwaalt door de geheimzinnige, in de tufsteen uitgehakte holle wegen die van de ene nederzetting of dodenstad naar de andere leidden. Je bent er alleen met de natuur, met jezelf en, inderdaad, met die geesten. De wereld waar je net nog vandaan kwam is opeens heel ver weg, banaal en onbeduidend.

Duizenden graven

Misschien wel de mooiste dodenstad ligt bij Cerveteri, het Etruskische Caere even ten noorden van Rome. De Necropoli della Banditaccia strekt zich uit over z’n vierhonderd hectaren en telt duizenden graven. Het deel hiervan dat als parco archeologico toegankelijk is gemaakt omvat tien hectaren en herbergt ongeveer vierhonderd tombes. Je vindt hier graven vanaf het zogenaamde Villanova-tijdperk (9e eeuw v. Chr.) tot de 3e eeuw voor Christus, toen de Etruskische steden verzwolgen werden door Rome.

Het Etruskische graf representeert symbolisch het huis waarin de overledene, of de familie, woonde. Door het hele Etruskische gebied heen zijn allerlei graftypes te onderscheiden; hier in het park van de Banditaccia vind je onder andere tombe a dado, aaneengesloten tombes die als rijtjeshuizen aan een soort straatje liggen.

Het gros van de tombes bestaat uit zogenaamde tumuli, ronde, uit tufsteen opgetrokken grafheuvels die een koepelvormig, met gras bedekt dak hebben; het eigenlijke graf bevindt zich daaronder, uitgehouwen in de rots, met een of meer gangen en kamers.

Indrukwekkend

Het meest fameuze graf van dit type is de Tomba dei Rilievi, de begraafplaats van de familie Matunas uit de 4e eeuw. Vanwege de kwetsbaarheid van de muurschilderingen en de reliëfs kun je deze alleen vanachter glas bekijken, maar daarom is de tombe niet minder indrukwekkend.

Tomba dei Rilievi (foto Roberto Ferrari; Wikimedia)

Wees niet teveel gefocust op het binnenste van de graven, hoe indrukwekkend die vaak ook zijn. Dompel je vooral ook onder in de sacrale sfeer van de dodenstad, met zijn wonderlijke architectuur waarin de werken van de natuur, de monumenten van de mens en de geheimen van het hiernamaals organisch en harmonieus samenvloeien.

 

Over Alfons Caris 102 Artikelen
Alfons Caris is vertaler Italiaans-Nederlands en publiceert over Italië in zijn blog www.initalia.nl.

Taste-Italy.be maakt gebruik van cookies. Door onze website te bezoeken verklaar je je hiermee akkoord. Meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op 'cookies toestaan" om de surfervaring te verbeteren. Als je doorgaat met deze website te gebruiken zonder het wijzigen van de cookie-instellingen of je klikt op "Accepteren" dan ga je akkoord met deze instellingen.

Sluiten