In deze reeks stellen we de allergrootste campionissimi uit het Italiaanse wielrennen aan jullie voor. Italië speelde al van in de beginjaren een vooraanstaande rol in het internationale wielrennen. Het land bracht tal van de meest legendarische kampioenen voort. Bewijs: in de top 20 van de all time ranking vinden we zomaar eventjes negen Italianen terug. Desondanks speelt het land nu al verschillende jaren niet meer mee in de wielertop.
De volgende campionissimo die we hier voorstellen is Fiorenzo Magni.
Fiorenzo Magni werd geboren op 7 december 1920 in Vaiano. Daar woonde hij met zijn vader Giuseppe, een voerman, zijn moeder Giulia Caciolli en zijn oudere zus Fiorenza. Op vierjarige leeftijd riskeerde Magni amputatie van zijn rechtervoet door een verkeerde diagnose van de plaatselijke arts. Zijn voet werd gered dankzij een operatie in het Meyer kinderziekenhuis in Firenze. Van jongs af aan hielp hij zijn vader met zijn werk. Toen deze in december 1937 bij een auto-ongeluk om het leven kwam, verliet hij de school om zijn familie te onderhouden. Tegelijk zette hij zijn activiteiten als wielrenner voort die hij een paar jaar eerder was begonnen.
Militaire dienst
Kort voor de Italiaanse deelname aan de oorlog, op 10 juni 1940, werd Magni onder de wapens geroepen als artillerist in het 19e Regiment in Firenze, ondanks het feit dat hij had gesolliciteerd om bersagliere te worden. Tijdens zijn verlof om deel te nemen aan een wedstrijd werd zijn eenheid ingescheept voor Albanië. Het schip waarop hij verondersteld werd aan boord te zijn, zonk zonder overlevenden. Vervolgens werd hij overgeplaatst naar het Battaglione Olimpico in Rome tot 1943. Dan keerde hij terug naar Firenze met het 41e Regiment Artillerie.
Na de wapenstilstand van 8 september 1943 werd hij teruggeroepen om de nieuw gevormde Italiaanse Sociale Republiek te dienen. Ingeschreven in de Milizia Volontaria per la Sicurezza Nazionale (Vrijwillige Militie voor de Nationale Veiligheid), bekleedde hij de functie van spoorwegcontroleur naast de Carabinieri in het gebied van Vaiano, zijn woonplaats.
Hij was profwielrenner van 1941 tot 1956. Men beschouwde hem als de Derde Man vanwege zijn vermogen om in te grijpen in de rivaliteit tussen Fausto Coppi en Gino Bartali. Hij won de Giro d’Italia in 1948, 1951 en 1955, won daarbij zes etappes en droeg de roze trui vierentwintig dagen lang. In de wedstrijdstatistieken werd hij de oudste winnaar en degene met de kleinste voorsprong op de runner-up.
Leeuw van Vlaanderen
In de Ronde van Vlaanderen won hij drie van de vier (opeenvolgende) deelnames, wat hem de bijnaam ‘Leeuw van Vlaanderen’ opleverde. Hij won ook een zilveren medaille op de Wereldkampioenschappen en stond op het podium in Milaan-San Remo, de Ronde van Lombardije en Parijs-Roubaix.
In 1946 reed hij geen wedstrijden omdat hij gediskwalificeerd was door de UVI omdat hij zich aansloot bij het fascisme en omdat hij onder een valse naam reed. Hij keerde terug in 1947 met de Viscontea ploeg, werd zevende in Milaan-Sanremo en negende in zijn eerste Giro d’Italia.
Hij stapte over naar de kleuren van Wilier Triestina en in 1948 won hij verrassend de Giro d’Italia. Die overwinning was controversieel: Bianchi beschuldigde Magni van onregelmatig duwen op de beklimming van de Pordoi-pas, tijdens de beslissende etappe van Cortina naar Trento. De jury gaf hem daarop twee minuten straf. Toch wist Magni de roze trui te behouden met een voorsprong van elf seconden op Ezio Cecchi. Maar hij werd wel hard aangepakt door het publiek bij de finish op de Vigorelli in Milaan.
Zijn eigenschappen als passer en daler leidden ertoe dat hij drie opeenvolgende Ronde van Vlaanderen won (van 1949 tot 1951), wat hem zijn beroemde bijnaam opleverde. In 1951 en 1955 won hij nog twee Giri d’Italia. Zijn laatste roze trui, gewonnen op bijna 35-jarige leeftijd, maakt hem de oudste winnaar van de Giro.
Successen
Onder zijn vele successen waren drie Giri del Piemonte, drie keer de Trofeo Baracchi en drie Nationale Kampioenschappen. Daarnaast werd hij tweede op de Wereldkampioenschappen van 1951 (voor de Zwitser Ferdi Kübler), in de Giro d’Italia van 1952 (achter Fausto Coppi), ondanks een valpartij en in de Giro d’Italia van 1956 (achter de Luxemburger Charly Gaul). Op 36-jarige leeftijd (hij finishte die Giro met een gebroken schouder, terwijl hij het stuur vasthield met een buis tussen zijn tanden geklemd).
Tijdens de twaalfde etappe van de Tour de France van 1950, terwijl hij in de gele trui reed, trok hij zich terug uit de race met de Italiaanse ploeg na druk en aandringen van Bartali. Hij beweerde dat hij was aangevallen op de Col d’Aspin door een aantal Franse toeschouwers. Tijdens de Giro d’Italia van 1953, waarbij hij als een van de favorieten werd gezien, verdween hij uit het klassement door een valpartij, maar wist toch drie etappes te winnen.
In zijn latere jaren was hij een fervent voorstander van het sponsoren van wielerploegen door niet-wielerbedrijven.
Nadat hij was gestopt met racen, bekleedde hij lange tijd belangrijke managementfuncties. Hij was technisch commissaris van de nationale ploeg van 1963 tot 1966. Daarna werd hij voorzitter van de Racing Association en uiteindelijk voorzitter van de Professional League. Hij was voorzitter van de Ghisallo Cycling Museum Foundation. In 2004 ontving hij de Gouden Collar voor sportieve verdiensten. In oktober 2012 maakte hij zijn laatste publieke optreden in de CONI Hall of Honour. Daar stelde men het het boek “Magni. De derde man” voor, de enige officiële biografie, geschreven door zijn vriend en wielercommentator Auro Bulbarelli met een voorwoord van Sergio Zavoli.
Hij overleed op bijna 92-jarige leeftijd in Monticello Brianza op 19 oktober 2012.
