Renzo Passerini vertelt in de verzameling verhalen getiteld ‘G’era na volta’ (er was eens) het volgende over een oplichter die aan de voet van de berg Olano woonde.
Deze bloeiende alpenweide, waar nog altijd een heerlijke bitto geproduceerd wordt, hoorde in het verleden toe aan de curie van Cosio Valtellino. De administratie ging over van de een op de ander zonder dat iemand er ooit over klaagde. Tenslotte kwam ze in handen van ene Bellotti, van de familie Pedrinai uit Sacco, een analfabeet maar handig in het maken van rekeningen. De man was net zo kaal als oneerlijk en de bedenker van een slim plan om de curie op te lichten.
Hij begon systematisch op zijn periodieke verslagen niet bestaande uitgaven te vermelden en werkelijke uitgaven te verhogen waardoor de opbrengsten verlaagd werden. Van een bloeiende alpenweide maakte hij op die manier een op papier verlieslijdende onderneming. En aan de bezorgde provoost van Cosio Valtellino, die niet begreep waarom de opbrengsten zo waren teruggelopen, moest hij geloofwaardige verklaringen geven waarmee hij hem er tenslotte van overtuigde dat de alpenweide alleen maar een bezit was om schuld op schuld te stapelen en het beter was om zich ervan te ontdoen.
Hij verwachtte dat vele families in Sacco geïnteresseerd zouden zijn in de aankoop. Met name de boeren die dicht bij de alpenweide woonden zouden die zonder veel moeite weer in een winstgevende onderneming kunnen veranderen. De provoost dacht er niet één maar meerdere keren over na want het was geen eenvoudige zaak om over te beslissen. Tenslotte besloot hij echter de alpenweide bij notariële akte over te dragen aan enkele families uit Sacco. Daarmee werd een last van hem afgenomen en een tijdlang sliep hij rustig.
Toen kwamen hem echter geruchten ter ore die zijn dromen begonnen te verstoren: men vertelde namelijk dat het de families in Sacco die de alpenweide hadden gekocht veel beter ging dan daarvoor want de zaken gingen voor de wind. En de geruchten, gemeen als dat alleen in een dorp mogelijk is, gingen ook dat men hem achter de rug om uitlachte om zijn onnozelheid.
De provoost besloot daarom de zaak nader te bekijken en ontdekte wat er aan de hand was. Hoezo uitgaven, hoezo schulden? Die alpenweide was een fortuin waard! En nu was het te laat om die weer terug te krijgen. Maar hij kon het bedrog toch niet zomaar aan zich laten voorbijgaan. Daarom werd de bedrieger plechtig geëxcommuniceerd en oneervol ontslagen uit het kerkbestuur. En daarmee hield de bestraffing nog niet op: de provoost voegde er een mooi post mortem vervloeking aan toe: na zijn overlijden zou de oplichter gedoemd zijn om zonder ophouden in een rood vlammend rijtuig, getrokken door een zwart paard, rond te rijden over dezelfde alpenweide waar hij de curie mee bedrogen had tot de dag waarop hij vergiffenis zou krijgen.
En zo geschiedde. Vanaf de dag van de dood van de oneerlijke administrateur van de alpenweide en omgeving begonnen er verontrustende dingen te gebeuren en ook nu nog doen zich die voor tijdens de nachten met volle maan. Als het zomerseizoen voorbij is en de koeien omlaag zijn gelopen naar Sacco en er op de alpenweide alleen nog de schuilhutten staan, hoort men midden in de nacht het rollen van het rijtuig van de berg Olano. Over de keitjes van het muilezelpad dat naar de alpenweide loopt, hoort men dan de hoeven van een paard en iemand beweert het sinistere profiel te hebben gezien van het rijtuig dat over het voetpad van het dal loopt. De legende wil dat in het rijtuig de benarde ziel van de oneerlijke administrateur is, in afwachting van de dag van vergiffenis. En, zegt de legende, die zal waarschijnlijk nooit komen.
