Italië is al sinds enkele jaren het grootste wijnproducerende land ter wereld. Niet alleen dat, Italië heeft ook het grootste aantal autochtone druivensoorten ter wereld. Naar schatting zouden er meer dan 2000 soorten druiven zijn. In deze reeks bekijken we de bekendste autochtone druivenrassen van Italië.
Bekend om zijn hoofdrol in de Piemontese Barbera d’Alba en Barbera d’Asti wijnen, is Barbera een Noord-Italiaanse druif die frisse, lichte rode wijnen produceert met weinig tannines. Samen met Nebbiolo en Dolcetto, is het synoniem met Piemonte. Niettemin vinden we de druif ook in Emilia-Romagna, Puglia, Campania en zelfs Sicilië en Sardinië.
Het is in Italië de vierde meest aangeplante rode wijn druif, na Sangiovese, Montepulciano en Merlot.
De meeste jonge Barbera’s hebben een helder rood kersenkarakter en onderscheiden zich van de Nebbiolo (die de Barbera vaak overschaduwt) door zachtere tannines en een zekere rondheid. Wanneer de wijn op vat wordt gerijpt en een paar jaar op fles mag rijpen, verandert dit in een dichtere, zure kersentoon.
Rijping op vat kan ook houttannines toevoegen waar deze de over het algemeen lage tannines kunnen compenseren die men van nature bij deze variëteit aantreft.
Barbera is waarschijnlijk afkomstig uit Piemonte, de regio waar hij het bekendst is. Naast de al genoemde (en bekendste) Barbera d’Alba DOC en Barbera d’Asti DOCG, geeft de druif ook zijn naam aan de Barbera del Monferrato DOC en Barbera del Monferrato Superiore DOCG titels – allemaal in Piemonte.
De druif wordt ook regelmatig gebruikt in een groot aantal andere Piemontese wijnen, waaronder de Nizza DOCG subzone van Barbera d’Asti, en in Canavese, aan de voet van de Aosta vallei.
De druif is ook te vinden in de DOC wijnen van Lombardije (bijvoorbeeld in Oltrepò Pavese, waar hij kan worden gelabeld, en in Casteggio, waar hij de ruggengraat van de wijnen vormt), Emilia-Romagna (waar hij vaak wordt aangetroffen in de heuvelachtige “colli” titels en in Gutturnio, waar hij, samen met Bonarda, een belangrijke rol speelt) en zelfs het zuiden van Campania (in de regio Sannio ten noordoosten van Napels).
Zoals zoveel Italiaanse wijndruivenrassen heeft ook Barbera een eeuwenoude oorsprong, hoewel er pas sinds de 17e eeuw traceerbare documentatie over bestaat. Het werd voor het eerst genoemd in een officieel document in 1798, door graaf Giuseppe Nuvolone-Pergamo van Scandaluzzo, adjunct-directeur van de Società Agraria di Torino (Agrarische Vereniging van Turijn).
