Ben je een paar dagen aan de westkust van het mooie Gardameer, hou dan zeker een paar uur vrij om de verblijfplaats van Gabriele D’Annunzio te verkennen. Schrijver en verbeten nationalist, legendarische verleider en charismatische soldaat, profetische dichter en overtuigende redenaar? Een grandioos en grotesk of een sinister en decadent leven?
Vittoriale degli Italiani
Bezoek zijn residentie van 9 ha in de buurt van Salò en je ontdekt iemand die je alles behalve saai of eentonig zult vinden, iemand die zijn mateloze cultus voor zijn ego mateloos op dit landgoed heeft gedrukt.
Gabriele D’Annunzio kreeg een Villa aan het Gardameer toegewezen, vroegere eigendom van een Duitse kunsthistoricus uit Dresden, in beslag genomen na de 1°W.O.
En nee, noem zijn woning niet gewoonweg een Villa. Temidden van gebouwen, tempeltjes, fonteinen, pleintjes, een wirwar van paadjes en tuinen met sculpturen en excentrieke voorwerpen, weet je niet naar wat eerst te kijken.
D’Annunzio, getrouw aan zijn arrogante extravagantie, declareerde zijn residentie dan ook het “Vittoriale degli Italiani”.
In de meer dan originele tuin zie je een tweezit vliegtuigje waarmee hij in 1918 boven Wenen vloog en er 40.00 flyers uitstrooide. Kijk naar boven en je ontdekt een gigantisch schip gestrand op een heuvel met perfect functionerende kanonnen die op een teken van de dichter werden afgevuurd.
Ben je romantisch aangelegd? Concentreer je op de watervallen, de azalea’s, oleanders en magnolia’s, op de Geheime tuinen, de Zwanenvijver of de Dolfijnenfontein. Hou je meer van hedendaagse kunst? Kijk naar het enorm Blauw paard dat boven het Amfitheater oprijst of naar de Honden die uitkijken over het Gardameer.
La Priora
Om zijn “onnavolgbaar leven” zoals D’Annunzio het zelf noemde, te leren kennen, moet je echter zijn woning, La Priora, gezien hebben.
Het is een concentraat van 10.000 souvenirs, relieken, schilderijen, tapijten, kunstwerken, mooi en lelijk, kostbaar en alledaags, die tot in het onmogelijke de kamers, trappen en vensterbanken vullen waar het zonnelicht amper binnenschijnt. Niet te vergeten de 30.000 boeken die hij van de vorige bewoner had geërfd. Dit alles omgeven door muren met allegorische figuren, bekleed met zware stoffen en afgeschermde vensters want D’Annunzio verdroeg geen licht, na een zware verwonding aan zijn ogen opgelopen tijdens de 1°W.O.
Als bezoeker mag je echt niet aan claustrofobie lijden want wat voor de dichter zijn angst voor de leegte vulde, overweldigt je als een overvolle excentrieke wereld.
Als je welkom bent mag je naar een mooie voorkamer bij het begin van het bezoek. Zoniet wacht je in de Stanza del Mascheraio, met een venijnige spreuk boven de deur. Hier heeft ook Mussolini in 1925 een paar uur moeten wachten op een tête-à-tête met de Meester.
Loop door de Stanza della Musica, del Mappamondo, della Leda, della Zambracca. del Lebbroso, het Bagno Blu of de Officina met de gesluierde buste van Eleonora Duse, een van zijn vele minnaressen. Let op de honderden allusies waarmee hij de gasten ontving zoals de gigantische opgezette schildpad aan het hoofd van de tafel in de eetkamer, gestorven aan een indigestie.
Hou je van D’Annunzio en je zult je tegoed doen aan de veelzijdigheid van het personage. Zo niet sta je versteld over hoe een excentrieke dandy en dichter, maar ook een overtuigende politicus en gevechtspiloot de laatste zestien jaren van zijn leven heeft doorgebracht.
Werp bij het buitengaan nog een blik op het kleine Museum ‘L’automobile è femmina’ met de historische Fiat Tipo 4, de Isotta Fraschini ‘Papessa’ en de Alfa Romeo met de veelzeggende naam ‘Soffio di Satana’.
In alle opzichten heel wat stof om over na te denken.
