Een jongetje van zeven of acht jaar, alleen op de vlucht, huilend, totaal in paniek. Geen vader of moeder meer te bekennen, misschien al gestorven bij de instorting van het dak onder een dikke laag puimsteen van anderhalve meter dik. De kleine jongen zoekt toevlucht in het donker en denkt een veilige plaats gevonden te hebben in een kamertje van de Centrale Thermen in Pompeji, hopend het ergste te hebben doorstaan.
Maar hij weet niet dat pyroclastische wolken, tot 400 C° heet, Pompeji zullen overspoelen. Zijn skeletje is vorig jaar door archeologen gevonden, deels vergaan. Een heel bijzondere vondst, omdat het complex in de jaren 1800 al een keer was opgegraven. De afwezigheid van puimsteen die elders in Pompeji veel daken heeft laten instorten, bewijst dat de kleine man geen slechte keuze had gemaakt om daar te schuilen. Er was echter geen ontsnappen mogelijk aan het hete vulkanische stof dat hem fataal werd.
Centrale thermen
Na de grote aardbeving van 62 na Christus, de voorbode van de uitbarsting van de Vesuvius 17 jaar later, ging de stad door een moeilijke periode. Door de grote verwoestingen verlieten heel wat inwoners de stad, maar de blijvers begonnen met de heropbouw van de verwoeste delen. Een van de pronkstukken van die heropleving waren de centrale thermen, nu voor het eerst opengesteld voor bezoekers. Naast drie oudere thermen zou dit nieuwe badgebouw worden uitgerust met de alle innovaties uit de keizertijd die daarbij hoorden.
Uit het feit dat de bouwmaterialen opgestapeld lagen, blijkt dat het complex, het grootste in heel Pompeji, nog in volle opbouw was toen de Vesuvius haar verwoestende werk aanrichtte. Naast een zwembad dat nog in aanbouw was, bevatten deze thermen ook een lauw- en heetwaterbad. Het had zelfs een laconicum of sauna. De uiteindelijke bekleding in marmer zou de architect van uw lokale zwembad van armoede het schaamrood op de wangen doen krijgen.
Huis van de vergulde cupido’s
Als je de straat opgaat, hoor je bijna de wielen van de karren over de kasseien ratelen en kan je de garum, de waarschijnlijk overdreven pittig ruikende Romeinse variant op sojavissaus, nog bijna ruiken. Op één blok afstand van de centrale thermen stoot je op het huis van vergulde cupido’s. Deze villa is ook pas een maand open voor bezichtiging en bevindt zich in het insula of woonblok ten oosten van het heel beroemde huis van de Vettii, in de regio waar momenteel nieuwe opgravingen gaande zijn. Er zijn een aantal bijzonderheden die het huis tot iets heel bijzonders maken. Eerst en vooral wordt het huis vanwege de vondst van een zegelring toegeschreven aan Gnaeus Poppaeus Habitus, een familielid van Poppea Sabina, Nero’s tweede vrouw. Die sloeg hij dood na een echtelijke ruzie. Ze was bovendien zwanger.
De rijke vondsten en het interieur bewijzen dat het huis aan een rijke familie moet hebben toebehoord. In een van de rijke kamers werden de cupido’s gevonden waar het huis naar genoemd is. In de muren van de slaapkamer zaten namelijk glazen schijven met figuren en attributen van cupido’s, verguld met bladgoud. In 1943, in volle oorlogstijd dus, viel in de straat hiernaast een bom die ervoor zorgde dat het enige bewaarde medaillon barstte. De fresco’s, vaak met afbeeldingen uit de Griekse mythologie, zoals Paris en Helena, zijn van hoge kwaliteit. Je vindt er bij voorbeeld een geschilderd deurpaneel op de wand van een deuropening, zodat het lijkt of de deuren naar dat vertrek geopend staan. In een lararium of huisaltaartje werden de intacte beeldjes gevonden van de huisgoden die door de familie werden aanbeden, naast een fresco gewijd aan de godin Isis. De oplettende kijker ziet in het rechterpaneel aan de voet van dit altaartje een mysterieus portret van een kale man in profiel. Is dit een grapje van de schilder, of een verborgen zelfportret? De kwaliteit van de fresco’s en mozaïeken en de rijkdom van de vondsten maken het huis van de vergulde cupido’s tot een van de juwelen van het antieke Pompeji.
Ben je al een paar keer in Pompeji geweest? Dan zijn dit redenen genoeg om opnieuw een bezoekje te plannen. Goed voorbereid naar Pompeji? Hier kan je altijd een up-to-date lijst vinden van de monumenten die open zijn voor een bezichtiging. Misschien een abonnementje? Voor 60 euro per jaar steun je de opgravingen en kan je de opgravingen zo vaak bezoeken als je wil.
Lees ook: Opgravingen in Pompeji
