De fontein van Diana van Efeze, of “Moeder Natuur” in Villa d’Este
GODIN ARTEMIS, moedergodin en symbool van de vruchtbaarheid
Villa d’Este in Tivoli, in de buurt van Rome, is één van de meest bezochte tuinen van Italië.
De tuin is vernoemd naar kardinaal Ippolito d’Este, die de opdracht voor de aanleg van deze tuin in de 16e eeuw heeft gegeven. Hij kreeg dit stuk grond als troost voor het feit dat hij geen paus was geworden. Voor wie de wonderlijke tuinen van Villa d’Este in Tivoli kent, is het beeld van de ‘fontana di Diana di Efeso’ geen onbekende. Maar dat het beeld van de Diana of Moeder Natuur met spuitend water uit de vele borsten, gemaakt werd door een Vlaamse kunstenaar is door weinigen gekend.
Het werd gemaakt in opdracht van Hippolytus II door de Vlaamse beeldhouwer Gillis Van den Vliete die zich liet inspireren door het beroemde beeld van Diana van Ephesus, die zich momenteel in het Nationaal Museum van Napels bevindt. Gilles van den Vliete, ook wel Egidio della Reviera genoemd, was geboren in Mechelen vertrok in 1567 naar Italië waar hij in de omgeving van Rome aan het werk was. Hij behoorde tot een groep Vlaamse beeldhouwers die aan het einde van de 16e eeuw, zonder grote originaliteitskwaliteiten, de komst van de barok voorbereidden. Het beeld van Dina van Efeze is dan ook een replica van het beeld Aremis of Ephesus dat zich momenteel in het Nationaal Museum van Napels bevindt.
Hij was ook restaurateur van oude beelden. De vele borsten die worden opgemerkt, dienen om de vruchtbaarheid van de natuur te symboliseren. Het beeld van de Sibilla Albunea in de tuinen van Tivoli worden eveneens toegeschreven aan Gilles Van den Vliete.
Oorspronkelijk was het standbeeld voorzien in het midden van het ontwerp van de Fontana dell’Organo, vernoemd naar het door water aangedreven orgel dat verborgen is achter zijn complexe architectuur.
In 1611 vond kardinaal Alessandro d’Este het niet juist om het beeld van een godin zo prominent te maken en verplaatste hij het naar een afgelegen deel van de tuinen. Het werd vervangen door een soort kleine tempel.
Zodoende bevindt het beeld zich tegenwoordig aan het andere uiteinde van de tuinen, in de zichtlijn van de Fontein van de Draken.