Op Piazza San Marco kom je sowieso ogen te kort. Napoleon noemde het niet zomaar het mooiste salon van de wereld. Het Dogenpaleis, de Basilica, de Campanile, de indrukwekkende Procuratie en niet te vergeten de toren met het blauwe uurwerk.
Toen Christoffel Columbus in 1492 Amerika ontdekte was dat een schok voor de Venetianen. Ze beseften plots dat ze niet de heersers van heel de wereld waren en dat er wel eens concurrentie uit een onverwachte hoek kon komen. Als draaischijf van de handel tussen Oost en West, in beide richtingen, hadden ze al de strategische plaatsen onder controle. De nieuwe attractie moest dus iets bijzonders zijn.
Kaarten van de bekende wereld waren er al, hoewel niet altijd even correct, maar een kalender, die door iedereen kon gezien worden was er niet. Doge Agostino Barbarigo plande de toren en liet hem uitvoeren door Mauro Codussi.
Er is en doorgang onder de toren naar de Mercerie, richting Rialto.
Voor de bouw van de toren moesten een paar woningen van procuratoren gesloopt, ook toen liep de onteigening niet van een leien dakje, maar mits een goede prijs is het toch geklaard. Je merkt dit nog aan de gebouwen die naast de toren staan, deze woningen moesten niet wijken.
Boven de doorgang (sotoportego) is er de befaamde klok, deze geeft al meer dan 500 jaar de juiste tijd aan en niet alleen de tijd. Het is nog een Venetiaanse 24 uren wijzerplaat met slechts 1 wijzer. De buitenste ring is vast, de ring met de tekens van de dierenriem draaien mee zodat de wijzer altijd het juiste teken aangeeft. Ook de actuele maanstand wordt aangegeven, volgens Venetianen accurater dan de meest recente apps op onze telefoons. Die maanstand is belangrijk, bij volle maan is immers de kans op acqua alta het grootst. Ook de schepen die destijds in de lagune voor anker lagen, raadpleegden de maanstand om het keren van het tij te kennen.
In de toren woonde van 1499 tot 1999 de familie van de man die twee keer per dag manueel de gewichten optrok, dat is dus 365 250 keer, als ik geen schrikkeljaar vergeten ben. Die man kon dus nooit op vakantie, hooguit een koffie of een ombra gaan nuttigen in een nabijgelegen bar.
Pas in 1999, tijdens de grote restauratie, die langer duurde dan de bouw, nota bene, heeft de firma Piaget een digitaal systeem geplaatst. Dat kan je tijdens een geleid bezoek van nabij bewonderen.
Boven de klok staat Onze-Lieve-Vrouw, want katholiek zijn ze en blijven ze. Op dezelfde hoogte wordt de tijd nogmaals weergegeven. Links Romeinse cijfers, rechts Arabisch schrift. Het mechanisme past de tijd elke vijf minuten aan. Dit was een idee van een van de klokbewakers, oorspronkelijk verschenen hier op geregelde tijdstippen figuren, nu gebeurt dat nog twee keer per jaar, met Driekoningen (Epifanie) en met Ons-Heer-Hemelvaart. Dan verschijnen om het uur de Driekoningen en een engel die kort op een trompet blaast.
Daarboven de gevleugelde leeuw van Sint Marcus met open boek. Oorspronkelijk had de doge hier zichzelf laten afbeelden, knielend voor de leeuw, zoals het hoorde. Napoleon heeft dit echter vakkundig verwijderd.
Boven op het gebouw staan de twee Moren, zo genoemd omdat ze in donker brons zijn gegoten. De rechtse heeft een baard en is meer gekleed dan de linkse, oudere en jongere, vader en zoon, …
De oudere slaat het uur twee minuten voor het exacte uur, hij verwittigt als het ware de jongere om zich klaar te houden en die slaat inderdaad het uur op het juiste moment.
De voorkant moest op elke bezoeker indruk maken, aan de achterkant is er alleen een eenvoudig uurwerk, dat moest volstaan voor de Venetianen.
Van buiten is het de moeite waard, maar een geleid bezoek laat je mond openvallen van verbazing.
