Italië is al sinds enkele jaren het grootste wijnproducerende land ter wereld. Niet alleen dat, Italië heeft ook het grootste aantal autochtone druivensoorten ter wereld. Naar schatting zouden er meer dan 2000 soorten druiven zijn. In deze reeks bekijken we de bekendste autochtone druivenrassen van Italië.
Verdicchio is een wit druivenras dat al honderden jaren wordt verbouwd in de regio Le Marche. Het is een veelzijdig druivenras, dat zowel gebruikt wordt voor lichte, makkelijk drinkbare tafelwijnen, als voor complexere, rijpere voorbeelden. Het wordt algemeen geprezen door critici als een van de beste witte wijndruivenrassen van Italië, en is te vinden in wijngaarden in het hele land.
Het gebruik van Verdicchio is gedocumenteerd in Le Marche sinds de 14e eeuw, maar er wordt gesuggereerd dat het ras afkomstig zou kunnen zijn uit Veneto, waar het bekend staat als Trebbiano di Soave. Historici geloven dat de Venetianen na de pest naar de Le Marche trokken en dieren en planten meebrachten, en men denkt dat de Verdicchio hiertoe behoorde. De variëteit paste zich goed aan aan het terroir van Le Marche en tegenwoordig is Verdicchio’s spirituele thuis aldaar in de heuvels langs de Adriatische kust.
Le Marche heeft twee DOC-titels voor variëteiten van Verdicchio-wijnen: Verdicchio dei Castelli di Jesi en Verdicchio di Matelica. De druiven kunnen ook worden gebruikt in verschillende assemblagewijnen, meestal vergezeld van Malvasia en Trebbiano.
Recent DNA-onderzoek heeft uitgewezen dat Verdicchio identiek is aan Trebbiano di Soave, zoals al lang werd aangenomen. Hierdoor is Verdicchio een van de meest aangeplante witte rassen in Italië. De meest opvallende rol van de druif buiten Marche is in de Garganega-dominante Soave wijnen naast Chardonnay: hier draagt hij bij aan de zuurgraad.
Ten minste één studie heeft aangetoond dat Verdicchio identiek is aan Trebbiano Valtanesi uit het Gardameer. Ook DNA-onderzoek wijst er sterk op dat Trebbiano di Lugana en Turbiana Verdicchio zijn. Vergelijkingen tussen Trebbiano di Lugana en Trebbiano di Soave wijzen echter op een iets grotere variatie.
Verdicchio is ook een DNA-match met Peverella, een oud druivenras uit Trentino dat ook in de Braziliaanse regio Rio Grande do Sul wordt geteeld. Veel families uit Trentino emigreerden hierheen aan het eind van de 19e eeuw.
In feite is een hoge zuurgraad een van de meest nuttige wijnbouwkundige kenmerken van Verdicchio. Naast het maken van frisse, goed gestructureerde stille wijnen met citrusaroma’s, wordt Verdicchio vaak gebruikt als basis voor mousserende wijnen. Sommige producenten hebben geëxperimenteerd met zoete wijnen, maar omdat de variëteit niet bijzonder aromatisch is, worden deze meestal over het hoofd gezien.
Het bindende kenmerk van deze stijlen is de amandelsmaak, die gepaard kan gaan met bittere tonen als de wijn jong is of met een rijke, zoete suggestie van marsepein en honing als de wijn ouder wordt. In de wijngaard is de druif middelrijp tot laat rijp, en is gevoelig voor echte meeldauw en valse meeldauw, maar ook voor botrytis en zuurrot.
De Verdicchio-wijnen hebben het een en ander te verduren gehad, vooral toen de Soave en de Pinot Grigio hun intrede deden op de wereldwijnmarkt. Overladen wijnen uit de Verdicchio-regio zijn soms saai en oninteressant, en de traditioneel gevormde fles heeft de consument misschien afgeschrikt, net als het fiasco met de Chianti. Door het streven naar kwaliteit en een hernieuwde belangstelling voor inheemse Italiaanse druivensoorten is het imago van de druif echter geleidelijk aan weer verbeterd.
