“Aan de overkant van het plein staat een meisje van haar leeftijd met een grote rode zonnehoed zich te spiegelen in het uitstalraam van de bakker Purificato. Niet gemakkelijk, denkt ze, tussen alle taarten en koekjes die in het glas weerkaatsen, maar blijkbaar storen ze haar niet. Met trage gebaren trekt het meisje haar witte t-shirt recht, zet een zonnebril op en neemt hem terug af, trekt nog eens aan haar t-shirt. Misschien staat ze gewoon naar de karakteristieke Pupazza-koekjes te kijken, besluit Lisa.”
uit “De wijn van Clemens”
Miss Frascati, een koekje
September, oktober, het is herfst en tijd voor de druivenoogst. Druivenoogst, synoniem voor vakantieland met wijn en gastronomie, een aantrekkelijke combinatie.
Verhaal van de Pupazza Frascatane
Maar druiven plukken ging als vanouds niet van een leien dakje. Van vroeg in de ochtend tot aan zonsondergang waren de families druk bezig in de wijngaarden. De kinderen hadden hun handen vol met het schoonmaken van de vaten. Maar de baby’s? Hier kwam de mammana ter hulp, een oude versie van onze babysitter. en een kleurrijke figuur in Frascati. Hier was ze de legendarische ‘Pupazza’, geliefd door groot en klein. Deze mammana hield de gillende peuters rustig op haar manier: ze gaf hen genereus een extra borstvoeding…met de lekkere wijn van Frascati! Kwatongen beweren trouwens dat de kindjes hier nog altijd worden grootgebracht met melk en wijn.
Wie weet? Maar wie een wandeling maakt door dit riante stadje van de Castelli Romani, komt ze overal tegen: de Pupazza, de Pop, de zoete koek in de vorm van een mollige vrouw met drie borsten, twee voor de melk en een voor de wijn. Proeven is een must, het zijn lekkere koekjes van brokkeldeeg met wilde of oranjebloesemhoning.
De Pupazza, officieel erkend als een traditioneel product van de regio Latium, is dan ook een rasechte Miss Frascati: je bijt gewoon in de aantrekkelijke couleur locale, beter nog met een glas Cannellino, de zoete versie van de Frascati wijn.
Miss Frascati, een gids
Laat je de weg wijzen door deze Miss Frascati op het Marktplein van het stadje, waar je de sfeer van de Castelli kunt inademen temidden van de Fraschetanen, tussen cafés en restauranten, kraampjes en winkeltjes die je broodjes met porchetta, koppeltjes puur varkensvlees, de fameuze coppiette, of tientallen soorten pizza aanbieden.
Heb je zin in een uitgebreidere lunch ga dan naar de pittoreske Cantina del Pergolato, op twee minuutjes te voet van het Marktplein, en kies tussen bruschetta, pasta, pizza, fritti en carne alla brace of neem op het gepaste moment het voetbalmenu van 10 euro met een supplì, een pizza en een glas bier of wijn en je beleeft niet alleen een ervaring van eten en drinken maar ook een manier om de dingen van het leven zoals de mensen van hier te bekijken.
Meer dan gastronomie
Natuurlijk hebben Frascati en de Castelli Romani niet alleen met eten en drinken te maken. Zelfs het sympathieke marktpleintje heeft zijn verleden. Het heette Spinetta en tot in de 19de eeuw werden hier de doodvonnissen voltrokken door de beroemde beul van Rome, Mastro Titta.
Ingang trattoria Cantina del Pergolato
In Frascati bouwden antieke Romeinse patriciërs hun villa’s, richtten kardinalen kerken op en creëerden de Romeinse aristocratische families prachtige Renaissance-villa’s.
Wandel door de steegjes en straten van het historische centrum en de geschiedenis komt je tegemoet. Wandel naar Santa Maria in Vivaro, ook wel San Rocco genoemd, gebouwd op de ruïnes van de plantenkwekerij van een antieke Romeinse villa en de eerste kathedraal van Frascati, en kijk naar de mooie klokkentoren met polychroom majolica. Ga verder naar de Chiesa del Gesù, de kerk van San Francesco d’Assisi, het Heiligdom van Santa Croce en het Bisschoppelijk Paleis uit de 16de eeuw. Vergeet niet af en toe stil te staan bij de mooie uitzichten die het stadje biedt. Eindig je wandeling aan de Kathedraal van S.Pietro waar begin 17de eeuw de eerste mis werd gecelebreerd. Let daarbij op de twee klokkentorens, de klok links heeft twaalf uren, de rechtse zes.
Denk nog even terug aan die Pupazza en neem ze mee naar huis. In de nabije Bar degli Specchi heb je ook leuke keramiek pupazza-magneten die je sowieso terug naar de Castelli Romani zullen trekken.