De luchthaven Orio al Serio van Bergamo is voor Milaan wat Charleroi Airport is voor Brussel: de plek waar de lage kostenmaatschappijen landen. Gehaaste citytrippers voor Milaan laten de stad Bergamo gemakkelijk links liggen. Gelukkig voor hen weten ze niet wat ze missen. De allereerste keer dat ik er aankwam, cirkelden er helikopters boven de stad en was er een drukte van jewelste. Pas ’s anderendaags kende ik de reden: het was de aankomst van de Ronde van Lombardije en onze landgenoot Johan Museeuw had die dag de Wereldbeker wielrennen gewonnen en keerde met trofee in hetvliegtuig mee terug naar huis.
Gelukkig hield ik toen al niet van grote drukte en was ik, totaal zonder verwachtingen, richting Città Alta gewandeld, de hoge stad of de oude stad. Pas enkele jaren later nam ik de tijd om de Città Bassa, het lager gelegen, moderne gedeelte van de stad te bezoeken. Het verassende verschil tussen beide stadsdelen zouden je doen denken aan twee verschillende steden. Door hun nabijheid maken ze van Bergamo een stad met twee gezichten. De benedenstad is een walhalla voor shoppers, met name de Via 20 Settembre, aan winkels en barretjes geen gebrek. Voor de kunstliefhebber is er de Academia Carrara, waar zelfs werk van Rubens te bewonderen valt.
Funicolare
Maar het hoogtepunt, letterlijk en figuurlijk, blijft het oude stadsgedeelte. Wie niet in is voor een korte maar stevige klim kan gebruik maken van een hypermoderne kabelbaan, de Funicolare Città Alta. Het prachtige uitzicht over de stad kan je altijd nog bewonderen als je na het bezoek ervoor kiest om te voet via een van de voetpaden terug te keren.
De kabelbaan brengt je tot de Piazza Mercato delle Scarpe, waar je automatisch aangezogen wordt door de Via Gombito. Gemakshalve noemen we dit de hoofdstraat. Maar verwacht geen brede laan, het is eerder een veredeld steegje, maar wel eentje dat bezaaid is met bezienswaardigheden waar je lang mee zoet bent.
Van zoet gesproken: in de etalages van elke banketbakker vind je polenta e osei. Polenta kennen we als bijgerecht bij warme maaltijden, maar deze is bedekt met marsepein en een lust voor zoetebekken. Wat verder opvalt, is dat je hier niet struikelt over luxueuze winkels en winkelketens die je tegenwoordig in zowat elke stad terugvindt. Hier ben je in Italië! Vergeet niet om toch af en toe een zijstraatje in te slaan. Vaak vind je daar verborgen barretjes en restaurantjes die een onvergetelijke indruk achter laten.
Piazza Vecchia
Aan het eind van de straat kom je onvermijdelijk op de Piazza Vecchia terecht. Mocht ik ooit met iemand meereizen, dan mag je me hier ’s morgens naar toe brengen en pas ’s avonds weer ophalen. Dit plein is niet alleen bijzonder mooi in zijn eenvoud, nu ja schijnbare eenvoud: het is omringd door prachtige prachtige gebouwen, één voor één een bezoek meer dan waard.
Zo vind je er het oudste gemeentehuis van Italië, het Palazzo della Ragione uit de 12de eeuw. De Torre, de klokkentoren, bereikbaar via een overdekte trap en een prachtige fontein in het midden van het plein, was een geschenk van een Venetiaanse Doge. De Venetiaanse leeuw kom je overigens meermaals in het straatbeeld tegen. Aan het eind van het plein loop je onder de arcaden door naar de Piazza del Duomo.
In verhouding tot de omringende gebouwen is dit een klein pleintje, maar ook hier is zoveel te zien: de Capella Colleoni, de Basilica di Santa Maria Maggiore, het Battistero en de Duomo. Keer je daarna terug naar de Piazza Vecchia, dan loop je recht op het Palazzo Scamozziano, waarvan de witte voorgevel in Palladiaanse stijl vooral bij zonnig weer fier schittert. Het gebouw huisvest nu de stedelijke bibliotheek.
Commedia dell’Arte
Sla linksaf om je weg te vervolgen door de hoofdstraat die ondertussen de Via Colleoni is geworden, na het spektakel op de Piazza Vecchia misschien iets minder indrukwekkend, maar niettemin nog de moeite waard. Je komt er aan een van de overgebleven stadspoorten en de Piazza della Cittadella, waar musea en een middeleeuwse put je uitnodigen voor een bezoek. Met wat geluk kun je op de terugweg binnen in het vroegere theater, waar regelmatig tentoonstellingen gehouden worden. Dan kan je het oude interieur bewonderen, dat op zich al een bezoekje waard is.
Wat je minder in het straatbeeld ziet, maar waardoor Bergamo wel wereldfaam heeft verkregen is de Commedia dell’Arte, ontstaan in de 16de eeuw. Een theaterstuk was gebaseerd op een gekozen “thema”, het spel zelf was pure improvisatie. De figuren en de maskers van Arlecchino, de knecht, Colombina, de dienstmeid, Pantalone, de clown en vele andere personages hadden een grote invloed op onder meer het Franse theater.
Bergamo als citytrip of als tussenstop op weg naar een vakantiebestemming verder in Italië is meer dan warm aanbevolen.
Luc Bosmans
